Książka Olega Khlevniuka - "Stalin. Nowa biografia"

Stalin to do dziś jedna z najbardziej zagadkowych postaci w historii. Potrafił zniewolić miliony ludzi, wysyłać ich na pewną śmierć, nie mając żadnego współczucia dla tych, którzy mu zagrażali. Bali się go nawet jego najbliżsi współpracownicy, z których wielu zginęło w niewyjaśnionych do dziś okolicznościach. Jaki był Józef Stalin, kiedy doszedł do dyktatorskiej władzy, kto mu pomagał, jak pracował, żył, z kim się związał? Na te wiele pytań wciąż nie mamy odpowiedzi. Próbuje na nie odpowiedzieć w nowej biografii Stalina rosyjski historyk Oleg Khlevniuk, który korzystając z odtajnionych niedawno rosyjskich archiwów, a także studiując ulubione książki Stalina wraz z odręcznymi notatkami, stworzył biografię, dzięki której na nowo poznamy jednego z największych zbrodniarzy XX wieku.

Autor już w przedmowie do czytelnika wyjaśnia, że przez dwie dekady zajmował się życiem Stalina, próbując dociec, w jaki sposób ten człowiek doszedł do władzy i jak pisze rosyjski historyk – wywrócił do góry nogami lub doszczętnie zniszczył życie wielu milionów ludzi. Na co szczególnie zwraca uwagę Khlevniuk to fakt, że wielu historyków podejmujących się opisania życia Stalina brnie w ślepą uliczkę lub powtarza teorie, które są absurdalne. To z pewnością nie sprzyja poznawaniu historii Związku Radzieckiego, zwłaszcza Józefa Stalina, który potrafił zmanipulować nie tylko swoich współpracowników, ale miliony nieświadomych ludzi, wierzących, że Stalin jest nie tylko ich przywódcą, ale prawdziwym ojcem.

W publikacji Oleg Khlevniuk opisał każdy z epizodów z życia Józefa Stalina, począwszy od jego dzieciństwa, pobyt w seminarium, gdzie jego poglądy uległy radykalizacji i wreszcie jego pierwsze kontakty z rewolucjonistami i zafascynowanie leninizmem. Rosyjski historyk opisy poszczególnych lat z życia Stalina opatrzył ciekawy zdjęciami oraz wyciągami z archiwów, ukazując nie tylko fakty dotyczące zesłania Stalina, pobyt w więzieniu, ale jego zmiany w wyglądzie. Najciekawsze rozdziały to oczywiście te poświęcone związkom z bolszewikami, stosunkami z Leninem oraz pierwszymi sukcesami Stalina w partii. Rosyjski historyk, co należy szczególnie docenić, postarał się, aby pokazać, jak przyszły wódz Związku Radzieckiego, „Generalissimus” budował swoją pozycję w ZSRR. Widać to podczas tworzenia sieci partyjnych układów, sojuszy, a także rozgrywek, w których jednych wywyższał, aby później ich zniszczyć.

Oleg Khlevniuk odkrywa także dzięki wspomnieniom między innymi Gieorgija Żukowa wydarzenia, jakie rozegrały się w czerwcu 1941 roku. Wybuch wojny dla Stalina, mimo iż był o zagrożeniu niemieckim informowany, był zaskoczeniem. Autor odwołując się do statystyk ukazuje przerażające dane dotyczące strat, jakie poniosła Armia Czerwona, za co odpowiedzialność ponosi w większości sam Stalin. Wraz z kolejnymi stronami autor pokazuje, jak Stalin utrzymywał w ryzach Armię Czerwoną i swoim dowódców. Terror szerzony na froncie i poza frontem, mimo że pochłonął miliony ofiar, pozwolił jednak Stalinowi na końcowy sukces, jakim było obalenie nazizmu i zdobycie Berlina. Khlevniuk porusza również kwestię rodziny Stalina w czasie wojny. Odwołuje się do relacji z synami, córką, a także nawiązuje do śmierci Nadieżdy Alliłujewej, drugiej żony Stalina. Dzięki tym opisom poznajmy, co wewnętrzne czuł przywódca ZSRR, jakie targały nim problemy, wyrzuty sumienia oraz dlaczego po wojnie Stalin odwrócił się od swojej rodziny.

Ostatnie dwa rozdziały poświęcone życiu Stalina po wojnie ukazują nam próbę powrotu do czystek z lat trzydziestych XX wieku. Aresztowaniu wśród ludzi z bliskiego kręgu Stalina spowodowały, że nikt nie mógł się znowu czuć bezpiecznie. Rosyjski pisarz stara się odpowiedzieć na pytanie: Co kierowało Stalinem, że u schyłku swojego życia zaczął kolejną rozgrywkę ze swoim narodem, który po wyniszczającej wojnie i terrorze, wciąż był na łasce krwawego dyktatora. Autor sporo miejsce poświęcił także sprawom gospodarczym, sytuacji międzynarodowej, stosunkom Stalina z przywódcami komunistycznymi oraz kwestii pogarszającego się zdrowia wodza, który zmarł w wyniku udaru mózgu w 1953 roku. Obraz śmierci, jaki przedstawia Khlevniuk czytelnikowi, pokazuje tylko, że mimo iż Stalin był otoczony grupą zaufanych ludzi, w chwili śmierci pozostał sam.

Publikacja Olega Khlevniuka to obraz wewnętrznego funkcjonowania Związku Radzieckiego. Opisując życie Józefa Stalina autor pokazał czytelnikowi, jak wyglądało życie w okresie stalinizmu, pod rządami despotycznego dyktatora, który posłał na śmierć miliony swoich rodaków. Rosyjski historyk starał się wyłuskać ze wspomnień, pamiętników i archiwów najważniejsze cechy, poglądy, ale także myśli, jakie kierowały Stalinem przez całe jego życie. Odwołując się do jego lat młodzieńczych Khlevniuk próbuje pokazać nam, co miało decydujący wpływ na Stalina, jego poglądy i decyzje, które zaprowadziły go na szczyt kariery w Związku Radzieckim. Dla historyków interesujących się życiem Józefa Stalina i dziejami ZSRR to lektura obowiązkowa.

Autor: Oleg Khlevniuk;
Tytuł: Stalin. Nowa biografia;
Wydawca: Wydawnictwo Znak Horyzont;
Miejsce i rok wydania: Kraków 2016;
Liczba stron: 507;
Cena: 38,94 zł'
Książkę można zakupić u Wydawcy

Szczególnie Polecam! Świetna publikacja!!!