Andrusiewicz Andrzej Aleksander I. Wielki gracz, car Rosji–król Polski

„Wśród pięćdziesięciu trzech oficjalnych tytułów władcy Rosji był jeden królewski i dotyczył Polski. Czy chodziło tylko o zachowanie tradycji Rzeczypospolitej? Czy swoisty odwet za 1612 rok, kiedy formalnie oddano moskiewski tron polskiemu królowi? Czy był to niecodzienny akt ekspiacji za krzywdy i nieprawości ukochanej przez Aleksandra, a przeklętej w Polsce Katarzyny II Wielkiej? Czy Petersburgowi zależało na ściślejszym powiązaniu dawnego zaboru z Rosją poprzez nadanie mu szerokiego swobód i cara – króla odnowiciela”

„Życie Aleksandra rozgrywało się na polach bitew i w królewskich gabinetach, toczyło się na wielu planach i miało liczne konteksty geograficzne, a na tej mapie pojawiają się: Petersburg, Moskwa, Warszawa, Paryż, Wiedeń, Londyn i wiele innych miast”

„Po 1812 roku Aleksander występował jako podwójny wódz: przywódca antynapoleońskich koalicji i lider nowego ogólnoeuropejskiego porządku. W walce ze swym największym przeciwnikiem – bohaterem bitew – jawił się jako bohater koalicji i kongresów. Po latach wojennych burz i rewolucji Europa oczekiwała pokoju. To trudne zadanie wziął na siebie car Rosji, czy zasłużył sobie na znakomite miejsce nie tylko w ojczystym panteonie, lecz także i w europejskiej galerii wybitnych mężów stanu”

Aleksander I to jedna z najbarwniejszych postaci XIX wieku. Kiedy obejmował władzę w Rosji, jego późniejszy największy rywal – Napoleon Bonaparte święcił już sukcesy w Europie. Jego postacią zainteresował się polski historyk Andrzej Andrusiewicz, który w swojej publikacji stworzył dogłębną analizę cara Rosji i króla Polski, który nie tylko został pogromcą Napoleona Bonaprte, ale także zapisał się na stałe w dziejach Imperium Rosyjskiego oraz początku XVIII-wiecznej Europy. Swoją pracę Andrusiewicz podzielił na trzy części, w których opisał najważniejsze okresy z życia Aleksandra I.

Pierwszy rozdział „Droga do tronu” to historia rodziny, przodków cara, w tym Katarzyny II, a także dokładny opis dzieciństwa i młodzieńczych lat przyszłego pogromcy Napoleona. Polski historyk skupił się także na trudnych stosunkach panujących w rodzinie carskiej, a także na sposobie, w jaki Aleksander doszedł do władzy.

Najciekawszy jest jednak drugi rozdział „Dekada reform i wojen”. W nim autor ukazuje początki panowania Aleksandra w Rosji. Car musiał zmierzyć się nie tylko z trudnymi reformami wewnątrz państwa, ale także sytuacją międzynarodową, gdzie cesarz Francuzów Napoleon Bonaparte szedł od zwycięstwa do zwycięstwa. Te zwycięstwa doprowadziły Napoleona aż do Moskwy, czemu autor poświęcił rozdział „Upadek Trzeciego Rzymu”.

Andrusiewicz słusznie zauważył, że Aleksander I wyczekując na odpowiedni moment, po wyczerpaniu wojsk francuskich, przystąpił do swojego planu zniszczenia Wielkiej Armii. Klęska Napoleona podczas odwrotu z Rosji była początkiem wielkiego sukcesu cara Aleksandra, który zaprowadził go aż do Paryża i dał mu na zawsze miejsce w panteonie największych wodzów świata. W tej części swojej publikacji warte uwagi jest oprócz zmagań wojennych pomiędzy Aleksandrem I a Napoleonem Bonaparte, także ich wzajemne relacje oraz rozgrywki, jakie car Rosji prowadził ze swoimi najważniejszymi sojusznikami – Prusami i Austrią.

Ostatnia część publikacji „Od Paryża do Taganrogu” to nie tylko ostateczny triumf cara Aleksandra, ale także, jak zauważa polski historyk, przełomowy dla Europy koniec pewnej epoki po upadku Napoleona Bonaparte. Kongres Wiedeński w 1815 roku i aktywny udział w nim dyplomacji zapewnił Aleksandrowi pierwsze miejsce w Europie. Można śmiało powiedzieć, że Rosja stała się gwarantem kongresu wiedeńskiego. Ciekawy jest również opis stosunku cara do Polski i Polaków. Aleksander nie tylko był witany przez Polaków, ale sam można powiedzieć czuł do nich sympatię. Nadał Królestwu Polskiemu konstytucję, ale w gruncie rzeczy musiał wybierać – absolutną władzę nad swoimi podwładnymi lub popuszczenie „pasa” Polakom i zwrócenie im wolności.

Publikację swoją kończy Andrusiewicz podejmując temat ostatniego etapu reform w Rosji, które ostatecznie zachwiały carskim majestatem. Ponadto autor nie tylko przedstawił spadek znaczenia Rosji i cara na arenie międzynarodowej, kryzys dynastyczny panujący pod koniec jego życia, ale również skupienie się cara na sprawach religijnych oraz jego ostatnią podróż – zakończoną śmiercią w Taganrogu. Książka kończy się wraz ze zgonem bohatera biografii.

Autor zawarł także bardzo interesującą informację w podrozdziale „Addenda. Cesarska tajemnica”. W niej polski historyk przytacza losy syberyjskiego mnicha-mistyka, Fiodora Kuźmicza. Przez dziesiątki lat uznawano go za Aleksandra, który wcale rzekomo nie zmarł w Taganrogu, lecz spełnił swoje marzenie o mniszym życiu. Czy tak było naprawdę? Czy była to tylko legenda? Odpowiedź znajdziemy w książce Andrzeja Andrusiewicza.

Polecam każdemu historykowi, a zwłaszcza tym interesującym się dziejami Rosji książkę polskiego historyka Andrzeja Andrusiewicza. Dogłębna analiza życia i dokonań politycznych, militarnych, wewnętrznych oraz międzynarodowych cara Aleksandra I jest imponująca. Stał się człowiekiem numer jeden w Europie początku XIX wieku. Czy tak było rzeczywiście? Praca polskiego historyka odkrywa nowe spojrzenie na władcę Rosji, który zatrzymał Napoleona Bonaparte i tworzył nowy ład i porządek w Europie.

Andrzej Andrusiewicz – urodzony w 1940 roku historyk, politolog, znawca dziejów Rosji oraz krajów Europy Środkowej i Wschodniej. Autor ponad dwudziestu publikacji dotyczących historii Rosji, szczególnie okresu Wielkiej Smuty, oraz biografii Piotra Wielkiego i Katarzyny II.

Autor: Andrzej Andrusiewicz;
Tytuł: „Aleksander I. Wielki gracz, car Rosji – król Polski”;
Wydawca: Wydawnictwo Literackie;
Miejsce i rok wydania: Kraków 2015;
Liczba stron: 628;
Cena: 59,92 zł;
Więcej tutaj

Wyjątkowo Polecam!!!