Zabytkowe szyby KWK „Polska” – wieża Basztowa i Kozłowa w Świętochłowicach

Utworzona w 1873 roku w Świętochłowicach z połączenia pól górniczych: Bohlen, Gefall, Faustin i Hexenkessel kopalnia „Deutschland”, późniejsza KWK „Polska” fedrowała do 1995 roku, a więc przez 122 lata. Dzisiaj po kopalni pozostały dwie wieże: Basztowa i Kozłowa, które są zabytkami i od 2017 roku znajdują się na Szlaku Zabytków Techniki.

Fedrowała od 1873 roku

KWK „Polska” powstała jako kopalnia „Deutschland” w 1873 roku i należała do Gwidona Henckla von Donnersmarcka. W 1922 roku zmieniono nazwę kopalni na „Niemcy”, zaś od 3 maja 1937 roku na „Polska”, z kolei po II wojnie światowej kopalnia należała w latach 1945 – 1957 do Chorzowskiego Zjednoczenia Przemysłu Węglowego a od 1957 do Katowickiego Zjednoczenia Przemysłu Węglowego. 1 stycznia 1972 roku KWK „Polska” została połączona z KWK „Prezydent” w Chorzowie.

Zdjęcia archiwalne:

Zdjęcie nr 1 – Kopalnia „Niemcy” w Świętochłowicach, Album obiektów przemysłowych na Górnym Śląsku, autor: Pierzchalski, Stefan (1876-1930), Wydawca: Zakład Fotograficzny St. Pierzchalski, Miejsce wydania: Katowice, Data wydania: po 1922, Źródło: G 454/52 III, za Śląska Biblioteka Cyfrowa, domena publiczna;

Zdjęcie nr 2 – Kopalnia „Niemcy” w Świętochłowicach, Album obiektów przemysłowych na Górnym Śląsku, autor: Pierzchalski, Stefan (1876-1930), Wydawca: Zakład Fotograficzny St. Pierzchalski, Miejsce wydania: Katowice, Data wydania: po 1922, Źródło: G 454/105 III, za Śląska Biblioteka Cyfrowa, domena publiczna;

Zdjęcie nr 3 – Świętochłowice, kopalnia polska i huta Zgoda, autor: Poddębski Henryk (1890-1945), wykonano: około 1931, Sygnatura: F.62557/II, Źródło: Biblioteka Narodowa, domena publiczna.

Transformacja gospodarcza w latach dziewięćdziesiątych XX wieku

W 1993 roku kopalnię „Polska” włączono do Rudzkiej Spółki Węglowej, zaś w 1995 roku połączono ją z KWK „Nowy Wirek” w Rudzie Śląskiej jako zakład „Polska – Wirek”, który fedrował węgiel kamienny do 1999 roku.

Po KWK „Polska” pozostały: budynek dyrekcji kopalni – obecnie Komenda Policji w Świętochłowicach, a także dwie zrewitalizowane wieże Kopalni Węgla Kamiennego.

Wieża Basztowa, wybudowana w 1908 roku o wysokości 29,7 m i Wieża Kozłowa o wysokości 23 m wybudowana w 1891 roku i obsługująca poziom 225 m. W 2015 roku wieże KWK „Polska” zostały przejęte przez Centrum Kultury Śląskiej w Świętochłowicach, stając się nie tylko postindustrialną atrakcją turystyczną, ale również ważnym punktem na Szlaku Zabytków Techniki województwa śląskiego.

Adres: Świętochłowice, ul. Wojska Polskiego 16

Scroll to Top