Sandomierz – ponad 120 zabytków architektury z różnych epok

Jedno z najstarszych i najpiękniejszych miast w Polsce. Położone nad Wisłą, na siedmiu wzgórzach, dzięki czemu określane jest mianem „małego Rzymu”. Sandomierz to miasto, w którym zachowało się ponad 120 zabytków architektury z różnych epok, które co roku przyciągają tysiące turystów, ale są także inspiracją dla artystów, malarzy, a także filmowców, chętnie korzystających z ich uroków.

Prawa miejskie Sandomierz zawdzięcza księciu Leszkowi Czarnemu, który w 1286 roku lokował po raz drugi miasto na prawie magdeburskim. Prawdopodobnie miasto posiadało już akt lokacyjny, który nie zachował się do czasów nowożytnych, a jego wystawcą był książę Leszek Biały być może jeszcze przed 1226 rokiem. Swój rozwój miasto zawdzięczało położeniu na ważnych szlakach handlowych oraz najważniejszą z polskich rzek – Wisłą, co ułatwiało komunikację i kontakty z resztą Polski i Europy. O znaczeniu Sandomierza świadczy testament księcia Bolesława Krzywoustego, który ustanowił miasto jedną ze stolic księstwa, którym władali m.in. Henryk Sandomierski, Kazimierz Sprawiedliwy, Leszek Biały czy Leszek Czarny.

Zdjęcia Sandomierza i jego zabytków – fot. Tomasz Sanecki

Znaczenie Sandomierza wzrosło za panowania króla Kazimierza Wielkiego, który odbudował miasto ze zniszczeń spowodowanych najazdem litewskim w połowie XIV wieku. Polski władca przyczynił się także do intensywnego rozwoju gospodarczego miasta nadając mu przywileje, jak m.in. dotyczący składu soli.

Sandomierz odgrywał także ważną rolę jako ośrodek religijny w Polsce. W 1570 roku przedstawiciele trzech wyznań protestanckich: luteranów, kalwinów i braci czeskich zawarli tutaj tzw. ugodę sandomierską, zaś w XVII wieku w mieście osiedlili się jezuici, którzy rozpoczęli budowę gmachu Collegium Gostomianum.

Kres znaczenia Sandomierza nastąpił w wyniku potopu szwedzkiego w 1655 roku i podczas rozbiorów Polski. Najpierw wojska szwedzkie 13 października 1655 roku zajęły miasto doprowadzając do licznych grabieży i zniszczeń, a następnie do kolejnych grabieży i zniszczeń doprowadziły wojska księcia siedmiogrodzkiego Jerzego II Rakoczego. Z kolei w 1795 roku w wyniku III rozbioru Polski Sandomierz znalazł się w granicach zaboru austriackiego, tracąc swoje funkcje administracyjne.

Do Polski miasto wróciło w 1918 roku, a w okresie międzywojennym dzięki decyzji o ulokowaniu w Sandomierzu stolicy Centralnego Okręgu Przemysłowego, miasto zaczęło przeżywać wzrost gospodarczy przerwany w 1939 roku wybuchem wojny.

Obecnie Sandomierz to miasto w województwie świętokrzyskim, w powiecie sandomierskim, liczące około 24 tysięcy mieszkańców.

Do licznych zabytków, które warto odwiedzić szczególnie można polecić między innymi:

Ratusz zbudowany w XIV wieku, a następnie rozbudowywany w kolejnych wiekach, dzisiaj jest jednym z najpiękniejszych ratuszy renesansowych w Polsce,

Collegium Gostomianum wzniesione w latach 1604-1615 przez budowniczego jezuickiego Michała Hitza. Dzisiaj w budynku działa jedna z najstarszych w kraju szkół średnich;

Brama Opatowska – gotycka brama wzniesiona w XIV wieku przez króla Kazimierza Wielkiego, dzisiaj jest jedną z najlepiej zachowanych bram miejskich w Polsce;

Góry Pieprzowe będące wschodnim zakończeniem Gór Świętokrzyskich i rezerwatem geologiczno-przyrodniczym w Sandomierzu;

Rynek w Sandomierzu;

Zamek wzniesiony w XIV wieku przez króla Kazimierza Wielkiego, w którym działa Muzeum Zamkowe;

Kamienica Oleśnickich znajdująca się niedaleko Rynku w Sandomierzu, gdzie działa Zbrojownia Rycerska.

Scroll to Top