KWK „Bobrek-Piekary” Ruch Piekary czyli dawna KWK„ Julian” to ostatnia kopalnia węgla kamiennego, która zakończyła wydobycie w Piekarach Śląskich. Ostatnia tona czarnego „złota” wydobyta została kilka minut po godzinie 12:00 31 stycznia 2020 roku. Tym samym zakończyła się 66-letnia historia kopalni, która od 1954 roku fedrowała węgiel w Piekarach.
Początki KWK „Julian” wiążą się z zarządzeniem Ministra Górnictwa z 22 lutego 1951 roku, który w ramach Bytomskiego Zjednoczenia Przemysłu Węglowego powołał dyrekcję kopalni „Julian”, a uroczyste otwarcie zakładu nastąpiło 4 grudnia 1954 roku. Budując kopalnie w zakładzie zamontowano urządzenie wyciągowe z szybu „Henryk” KWK „Bolesław Chrobry” z Wałbrzycha oraz maszynę wyciągową o mocy 517 kW, a także wybudowano szyby „Julian I” – szyb wydobywczy, urządzenia podsadzkowe przy szybie „Julian II” oraz budynki: administracyjny, markownię, stację ratowniczą, sortownię, łaźnię czy bocznicę kolejową.
W kolejnych latach kopalnia „Julian” była nadal rozbudowywana. Powstały: szyb wentylacyjny „Bobrowniki” oddany w 1962 roku, szyb zjazdowy „Julian IV” oddany do użytku w 1966 roku, powstała szkoła górnicza /1962 rok/ , a także zwiększono wydobycie do 8 tys. ton dziennie. Lata siedemdziesiąte i osiemdziesiąte XX wieku to z kolei zwiększenie wydobycia węgla kamiennego, mechanizacja robót, zastosowanie nowoczesnej obudowy zmechanizowanej oraz budowa zbiornika węgla surowego /oddany w 1983 roku/, budynku podsadzkowego przy szybie „Julian II” w 1985 toku i modernizacja obiektów na powierzchni kopalni.
Lata dziewięćdziesiąte to proces restrukturyzacji polskiego przemysłu, który objął również KWK „Julian”. W 1999 roku została przekształcona w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, a następnie w Zakład Górniczy „Piekary” Sp. z o.o. W 2000 roku rozpoczęto procedurę połączenia dwóch Zakładów Górniczych „Piekary” i „Brzeziny” /dawna KWK „Andaluzja”/, co ostatecznie miało miejsce w 2003 roku. Z kolei w lutym 2003 roku ZG „Piekary” wszedł w skład Kompanii Węglowej SA jako jeden z jej zakładów, do którego została włączona w 2005 roku część obszaru likwidowanego ZG „Bytom II”, czyli dawnej KWK „Rozbark” w Bytomiu.
W 2012 roku ZG „Piekary” przekształcono w Kopalnię Węgla Kamiennego „Piekary”, a następnie w KWK „Bobrek – Piekary. Ruch Piekary”, który był zakładem wydobywczym utworzonym z połączenia trzech kopalń piekarsko-bytomskich – „Julian”, „Andaluzja” i „Rozbark”. Łączna powierzchnia tego obszaru górniczego wynosiła 16,85 kmkw, a wydobycie w Ruchu „Piekary” zakończono 31 stycznia 2020 roku.
Zdjęcia:
Fot. 1. Orkiestra dęta KWK “Julian” w Piekarach Śląskich, Miejsce wydania: Piekary Śląskie, data wydania: 1987-1999, Źródło: Sygn. 031_04_01_01_030, Lokalizacja oryginału: Miejska Biblioteka Publiczna im. Teodora Heneczka w Piekarach Śląskich, Domena publiczna (public domain), źródło: Śląska Biblioteka Cyfrowa;
Fot. 2. Widok ogólny KWK “Julian” w Piekarach Śląskich, Miejsce wydania: Piekary Śląskie, data wydania: 1954-1989, Źródło: Sygn. 031_04_01_01_008, Lokalizacja oryginału: Miejska Biblioteka Publiczna im. Teodora Heneczka w Piekarach Śląskich, Domena publiczna (public domain), źródło: Śląska Biblioteka Cyfrowa;
Fot. 3. Pracownicy KWK “Julian” na pochodzie pierwszomajowym w Piekarach Śląskich, Miejsce wydania: Piekary Śląskie, data wydania: 1958-1989, Źródło: Sygn. 031_21_02_031, Lokalizacja oryginału: Miejska Biblioteka Publiczna im. Teodora Heneczka w Piekarach Śląskich, Domena publiczna (public domain), źródło: Śląska Biblioteka Cyfrowa.
Po likwidacji zakładu górniczego obiekty zostały przekazane do Spółki Restrukturyzacji Kopalń, która rozpoczęła wyburzenia obiektów, w tym w 2022 roku szybów „Julian II” i „Julian IV”.
Z dawnej kopalni pozostał jeszcze szyb „Julian I”, który przypomina zarówno mieszkańców, jak i osobom odwiedzającym Piekary Śląskie górnicze tradycje w tym śląskim mieście.