Po likwidacji Kopalni Węgla Kamiennego „Saturn” w Czeladzi w 1996 roku pozostało wiele poprzemysłowych obiektów, które znalazły nowego nabywcę – Miasto Czeladź. Gmina chcąc zachować poprzemysłowe obiekty zaprojektowane przez znanego polskiego architekta i konserwatora zabytków Józefa Piusa Dziekońskiego, zdecydowała się na odkupienie wszystkich terenów po dawnej kopalni węgla kamiennego. Dzięki temu po wielu latach możemy podziwiać piękne postindustrialne obiekty, które dawniej służyły górnikom, a obecnie korzystają z nich mieszkańcy i turyści.
Miasto Czeladź wyremontowało m.in. budynek willi dawnego dyrektora kopalni, gdzie mieści się Muzeum Miejskie. Dzięki środkom unijnym, w 2013 roku oddano do użytku budynek kopalnianej elektrowni, wraz z parkiem maszynowym. W 2019 roku wyremontowane zostały obiekty pod dawnych warsztatach elektrycznych i transformatorowni, które stały się siedzibą Centrum Usług Społecznościowych i Aktywności Lokalnej „Saturn”. Z kolei w 2024 roku do użytku został oddany zespół budynków cechowni, łaźni z szatnią, wieży zegarowej oraz administracji.
Historia KWK „Saturn” w Czeladzi”
Kopalnia węgla kamiennego „Saturn” w Czeladzi powstała w 1887 roku z inicjatywy potentata w produkcji cynku księcia Hugona zu Hohenlohe-Oehringen, który otrzymał koncesję na wydobycie węgla z pól górniczych „Saturn”, „Herkules”, „Jupiter” i „Angelus”. W 1900 roku kopalnia stała się własnością łódzkich przemysłowców Alfreda Biedermanna oraz Karola von Scheiblera, którzy powołali Spółkę Akcyjną Towarzystwa Górniczo-Przemysłowego „Saturn”. Stale rozwijająca się kopalnia nie tylko zmieniła krajobraz Czeladzi, ale również przyczyniła się do powstania pod koniec XIX i na początku XX wieku kolonii robotniczej, a więc budynków mieszkalnych dla górników pracujących w kopalni, a także pracowników dozoru technicznego i urzędników.
Podczas II wojny światowej kopalnia stała się własnością koncernu Preussag, zaś od 1945 roku została włączona do Dąbrowskiego Zjednoczenia Przemysłu Węglowego. W 1950 roku KWK „Saturn” została przemianowana na KWK „Czerwona Gwardia”, a do dawnej nazwy wrócono dopiero po zmianie ustroju w Polsce w 1990 roku. W okresie PRL-u, do kopalni włączono w 1976 roku KWK „Milowice-Czeladź”, tworząc kopalnię trzyruchową.
Na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych XX wieku, a więc w okresie transformacji gospodarczej rozpoczął się proces likwidacji KWK „Saturn”. W stan likwidacji kopalnię postawiono 1 stycznia 1993 roku, a proces ten zakończono 31 grudnia 1996 roku. W 2003 roku prawo własności obiektów po dawnej kopalni przejęło Miasto Czeladź, dzięki czemu w pokopalnianych budynkach działa nie tylko Muzeum Saturn znajdujące się w przedwojennej neoklasycystycznej willi będącej dawniej mieszkaniem dyrektora KWK „Saturn”, ale w dawnej kopalnianej elektrowni funkcjonuje Galeria Sztuki Współczesnej „Elektrownia”, w której odbywają się wystawy i koncerty, a obiekt od 2010 roku włączono do Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego.