20 maja 1881 roku w Tuszowie Narodowym koło Mielca urodził się Sikorski Władysław, generał broni Wojska Polskiego, premier i Naczelny Wódz Polskich Sił Zbrojnych.
Władysław Sikorski ukończył szkoły w Rzeszowie i Lwowie, gdzie studiował na Wydziale Inżynierii Politechniki Lwowskiej, otrzymując dyplom inżyniera. Był członkiem Związku Młodzieży Polskiej „Zet”, Związku Walki Czynnej, a także współorganizował w Galicji Związek Strzelecki. Po wybuchu I wojny światowej wszedł w skład Naczelnego Komitetu Narodowego, służył w Legionach Polskich, a także był Komendantem Obozu Ćwiczebnego Polskich Sił Zbrojnych w Zambrowie. W 1916 roku doszło do konfliktu Władysława Sikorskiego z Józefem Piłsudskim na tle dalszej rozbudowy Legionów Polskich. Sikorski uważał, że należy nadal powiększać ich stan, zaś Piłsudski uzależniał ich rozbudowę od stanowiska Niemiec i Austro-Węgier w kwestii przyszłości Polski. Warto dodać, że po ogłoszeniu aktu 5 listopada 1916 roku przez Niemcy i Austro-Węgry w sprawie polskiej, Sikorski brał udział w pertraktacjach austriacko-niemieckich w sprawie utworzenia Polskiej Siły Zbrojnej, zaś po kryzysie przysięgowym od września 1917 roku do lutego 1918 roku był dowódcą Ośrodka Uzupełnień Polskiego Korpusu Posiłkowego w Bolechowie.
Wobec protestu związanego z podpisaniem traktatu brzeskiego został internowany i uwięziony. Po wyjściu z więzienia udał się do Lwowa, gdzie organizował jednostki Wojska Polskiego, a następnie brał udział w wojnie z Ukraińcami, organizując również pomoc dla Lwowa i Przemyśla. Aktywnie uczestniczył w wojnie polsko – bolszewickiej. Był dowódcą 9 Dywizji Piechoty i Grupy Poleskiej, odnosząc sukcesy w walkach z Armią Czerwoną. Brał również udział w wyprawie kijowskiej, a w maju 1920 roku otrzymał awans na generała brygady. W sierpniu 1920 roku dowodził 5 Armią i odcinkiem od granicy z Niemcami w Prusach Wschodnich aż po Dęblin, a jego zadaniem było utrzymanie przeprawy przez Narew i Orzyc. Podporządkowana została mu również VII Brygada Rezerwowa, w składzie której walczyli żołnierze 1 Pułku Strzelców Bytomskich w rejonie fortu Dębe i Zegrze. Ponadto na czele 5 Armii generał Władysław Sikorski przeprowadził skuteczną kontrofensywę w kierunku Nasielska i Ciechanowa, a jego działania walnie przyczyniły się do zwycięstwa Wojska Polskiego nad Wisłą i podczas uderzenia znad Wieprza. Następnie generał Sikorski dowodził 3 Armią, z którą odniósł sukcesy na Wołyniu i Polesiu.
Po wojnie polsko – bolszewickiej w 1921 roku otrzymał awans na generała dywizji, jak również aktywnie uczestniczył w życiu politycznym i wojskowym II Rzeczypospolitej. Był m.in.: szefem Sztabu Generalnego, premierem RP i ministrem spraw wewnętrznych, ministrem spraw wojskowych oraz członkiem Rady Wojennej. W czasie przewrotu majowego w 1926 roku nie poparł Marszałka Józefa Piłsudskiego. Od tego czasu pozostawał po polityką, jak również w 1928 roku został przeniesiony do dyspozycji ministra spraw wojskowych.
W latach 1928 – 1932 przebywał poza granicami kraju, angażując się w tworzenie Frontu Morges. We wrześniu 1939 roku mimo starań nie otrzymał żadnego stanowiska w czasie wojny obronnej. Udało mu się przedostać do Francji, gdzie 30 września września 1939 roku prezydent Władysław Raczkiewicz mianował go prezesem Rady Ministrów i ministrem spraw wojskowych, zaś od 7 listopada 1939 roku dekretem prezydenckim powołany został na stanowisko Naczelnego Wodza Polskich Sił Zbrojnych.
Po klęsce Francji w czerwcu 1940 roku ewakuował się wraz z prezydentem i rządem do Wielkiej Brytanii, gdzie ponownie przystąpił do organizacji polskich wojsk. Pod koniec 1940 roku otrzymał awans na generała broni. Po agresji III Rzeszy Niemieckiej na ZSRR, podpisał 30 lipca 1941 roku układ tzw. Sikorski – Majski. Przywrócił on stosunki dyplomatyczne między Polską i ZSRR, które zostały zerwane po 17 września 1939 roku i były spowodowane agresją Związku Radzieckiego na Polskę. Dokument z 30 lipca 1941 roku potwierdzał, że wszystkie układy radziecko-niemieckie dotyczące Polski utraciły swoją moc, a rząd polski i radziecki deklarowały sobie wzajemną pomoc przeciwko III Rzeszy Niemieckiej, jak również Józef Stalin wyraził zgodę na utworzenie na terytorium ZSRR polskiej armii pod dowództwem polskim. Układ został ostatecznie 25 kwietnia 1943 roku wypowiedziany przez rząd radziecki, po tym, jak odkryto groby pomordowanych polskich żołnierzy w Katyniu. Ponadto Sikorski poprosił Międzynarodowy Czerwony Krzyż o zbadanie sprawy, odrzucając tym samym sowiecką interpretację zbrodni w Katyniu.
Generał Władysław Sikorski zginął w katastrofie pod Gibraltarem 4 lipca 1943 roku. Z katastrofy uratował się jedynie pilot samolotu – Czech Eduard Prchal, który został wyrzucony z kabiny samolotu w momencie uderzenia o powierzchnię wody. Według oficjalnej wersji wydarzeń przyczyną katastrofy było zablokowanie sterów, a kluczowym dowodem miały być właśnie zeznania ocalałego czeskiego pilota. Katastrofa gibraltarska i śmierć premiera Sikorskiego do dziś budzi wątpliwości historyków. Według wielu teorii doszło w Gibraltarze do zamachu na życie premiera Rządu RP na uchodźstwie, za którym mogli stać Brytyjczycy, Rosjanie, Niemcy, a nawet niechętni generałowi Polacy.
Odnalezione ciało gen. Sikorskiego zostało przetransportowane na pokładzie niszczyciela ORP „Orkan” do Wielkiej Brytanii. Władysław Sikorski został pochowany na cmentarzu lotników polskich w Newark koło Nottingham. W 1993 roku dzięki staraniom rządu polskiego jego szczątki przewieziono do Polski i złożono w krypcie katedry na Wawelu.
Władysław Sikorski odznaczony był między innymi: orderem Polonia Restituta kl. I i III, Virtuti Militari kl. II i V, Krzyżem Niepodległości, czterokrotnie Krzyżem Walecznych oraz pośmiertnie Orderem Orła Białego.
Zdjęcia:
Sikorski Władysław – generał, premier RP, Naczelny Wódz, źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe, data wydarzenia: 1940 – 1943, autor: Datka Czesław, sygnatura: 18-94;
Generałowie Władysław Sikorski (4. z lewej) i Gustaw Paszkiewicz (3. z lewej) oraz min. Stanisław Kot (2. z lewej) przed frontem kompanii honorowej; źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe, data wydarzenia: 7 lutego 1941 roku, Sygnatura: 24-365-5, domena publiczna.