KARTKA Z KALENDARZA – 14 PAŹDZIERNIKA

14 października 1944 roku w Herrlingen koło Ulm, Erwin Rommel, niemiecki feldmarszałek i legendarny dowódca Deutsches Afrikakorps, popełnił samobójstwo.

Należał do ulubionych generałów Adolfa Hitlera, zaś dla niemieckiego społeczeństwa był uosobieniem zwycięstwa i nadzieją dla milionów Niemców na zwycięstwo. Jego sukcesy zadziwiły nie tylko całą Europę, ale również najważniejszych dowódców Wehrmachtu. Erwin Rommel urodził się 15 listopada 1891 roku w Heidenheim nad rzeką Brenz. Rommel dał się poznać, jako doskonały dowódca i organizator już podczas I wojny światowej. Walczył we Francji, Rumunii i Włoszech, gdzie szczególnie odznaczył się biorąc udział w zdobyciu szczytu Matajur w Alpach Julijskich. Jego oddziały wzięły do niewoli podczas bitwy prawie 10 tysięcy żołnierzy włoskich. Sukcesy młodego porucznika zostały dostrzeżone przez przełożonych, którzy nagrodzili Rommla przyznaniem Krzyża Żelaznego – I i II klasy oraz najwyższego niemieckiego odznaczenia za zasługi na polu bitwy – orderu Pour le Merite. Trzykrotnie ranny podczas walk na frontach I wojny światowej, został w 1918 roku oddelegowany, w stopniu kapitana, do pracy w sztabie, gdzie doczekał końca Wielkiej Wojny.

Erwin Rommel – gen. niemieckich wojsk pancernych. Fotografia portretowa z okazji 50-tych urodzin, źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe, data wydarzenia: listopad 1941 roku, autor: Valtingojer, sygnatura: 2-2013

W 1921 roku objął dowództwo nad kompanią karabinów maszynowych w Stuttgarcie. W 1929 roku kiedy został inspektorem Szkoły Piechoty w Dreźnie, zaś na upragniony awans do stopnia majora aż do 1933 roku. Wówczas został przeniesiony do Goslar w Dolnej Saksonii, gdzie objął dowództwo nad tzw. Strzelcami Goslarskimi. 44-letni Rommel został wykładowcą w Akademii Wojskowej w Poczdamie, gdzie w 1937 roku opublikował swoje wspomnienia wojennej z I wojny światowej w książce „Piechota atakuje”. Publikacja nie tylko stała się bestsellerem, ale została dostrzeżona przez samego Hitlera. Wódz III Rzeszy Niemieckiej planując wojnę potrzebował właśnie takich oficerów jak Rommel, gotowych wypełnić jego każdy rozkaz. Nagrodą dla zdolnego oficera była awans na pułkownika i Komendanta Kwatery Głównej Führera.

1 sierpnia 1939 roku, poza kolejnością, Erwin Rommel otrzymał awans na generała majora. W nagrodę za wierną służbę Hitler w 1940 roku przydzielił mu dowództwo nad dywizją pancerną, co było ogromnym zaskoczeniem dla niemieckiej generalicji. Rommel nie miał bowiem żadnego doświadczenia w dowodzeniu oddziałami pancernymi. 10 maja Rommel rzucił się ze swoją dywizją w wir batalii o Francję, osiągając po sześciu dniach legendarną linię Maginota. Wbrew rozkazom żądny sławy generał parł naprzód, zaskakując zarówno Francuzów, jak również swoich przełożonych, którzy na próżno próbowali go zatrzymać.

Punktem zwrotnym w historii Rommla był udział w walkach, jako dowódca Deutsches Afrikakorps. Do Afryki Rommel przybył 12 lutego 1941 roku i wbrew rozkazom, które nakazywały mu wiązać jak największe siły angielskie, niepokorny generał po raz kolejny przeszedł do zdecydowanej ofensywy. Jego pierwszą zdobyczą była 23 marca 1941 roku El-Agejla, z której rozpoczął marsz do Cyrenajki. Rommel potrzebował zaledwie 14 dni, by swoje wojska przesunąć o tysiąc kilometrów na wschód z El-Agelja do Sallum w Egipcie.

21 czerwca 1942 roku wojska Deutsches Afrikakorps pod dowództwem generała Erwina Rommla zdobyły Tobruk. Sukces, jakim było zdobycie twierdzy Tobruk przyćmiło na chwilę fatalne warunki w jakich znajdował się Deutsches Afrika Korps Rommla. Trwająca w Rosji wyniszczająca wojna pochłaniała coraz więcej żołnierzy i zaopatrzenia, którego tak bardzo brakowało w Afryce Północnej. Lis pustyni doskonale zdawał sobie z tego sprawę. Jego ponaglenia kierowane do Hitlera o dodatkowe wsparcie były zbywane kolejnymi obietnicami bez pokrycia. Zemściło się to 23 października 1942 roku, kiedy wojska brytyjskie marszałka Bernarda Law Montgomery’ego rozpoczęły ofensywę pod El-Alamein, która jak się miało okazać nie tylko doprowadziła do całkowitego zniszczenia Deutsches Afrika Korps, ale również zmieniło postawę Rommla wobec nieomylności Hitlera.

Generał Erwin Rommel podczas walk w Afryce Północnej, źródło: Bundesarchiv, Bild 101I-785-0287-08 / CC-BY-SA 3.0 za Wikimedia Commons

Tak zwana druga bitwa pod El Alamein od 23 października do 4 listopada 1942 roku przesądziła o klęsce wojsk OSI, które cały czas cofały się pod naporem wojsk brytyjskich w stronę Tunezji. Z kolei rozpoczęta przez aliantów 8 listopada 1942 roku operacja Torch – lądowanie w Afryce Północnej wojsk anglo-amerykańskich, dopełniła klęskę wojsk niemiecko-włoskich. Ostatnim epizodem wojny była operacja Strike rozpoczęta 6 maja 1943 roku. Zakończyła się ona kapitulacją wojsk niemiecko-włoskich 13 maja 1943 roku.

W listopadzie 1943 roku Rommel objął stanowisko inspektora linii obronnych na Zachodzie. Lądowanie aliantów w Normandii 6 czerwca 1944 roku zaskoczyło niemieckie wojska, które wobec przeważając sił wroga dość szybko skapitulowały, a wysłane im na pomoc dywizje pancerne zostały w ostatniej chwili zawrócone przez Hitlera. Droga do Paryża stała dla aliantów otworem. Wielu niemieckich oficerów, w tym również Rommel zdało sobie sprawę, że Hitler prowadzi Niemcy do zguby, a jedynym ratunkiem dla nich jest odejście Führera. Dlatego też nie zawahał się kiedy 9 lipca 1944 roku spotkał się z Ceasarem von Hofackerem, jednym z przywódców opozycji antyhitlerowskiej, przystać do spisku i oddać się do dyspozycji nowego rządu, który miał powstać po obaleniu Adolfa Hitlera.

Jedenaście dni po spotkaniu z Hofackerem, 20 lipca 1944 roku w Kwaterze Głównej Hitlera w Kętrzynie w Prusach Wschodnich doszło do zamachu na życie przywódcy III Rzeszy Niemieckiej. Hitler „cudem” uniknął śmierci po nieudanym zamachu, jakiego dokonał pułkownik Claus von Stauffenberg. W czasie kiedy w Kętrzynie rozgrywały się wydarzenia, które mogły zmienić bieg II wojny światowej, Rommel z urazem czaszki leżał nieprzytomny w szpitalu. Wskutek ostrzału samochodu przez alianckie samoloty 17 lipca Erwin Rommel został poważnie ranny. Mimo odniesionych ran „Lis Pustynii” przeżył wypadek i dochodził do siebie szpitalu, nie zdając sobie jednak sprawy, że pętla na jego szyi już zaczęła się zaciskać. Ceasar von Hofacker poddany torturom wskazał feldmarszałka Rommla jako jednego ze spiskowców.

Pogrzeb marszałka Erwina Rommel’a, Kondukt żałobny w drodze do krematorium, Data wydarzenia: 1944-10, Autor: Hamann, sygnatura: 2-13009, źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe, domena publiczna

Rommel wobec zdrady Hofackera znalazł się w potrzasku. Hitler dał mu jednak wybór. Samobójstwo albo upokarzający proces i śmierć. 14 października 1944 roku do domu Erwina Rommla w Herrlingen przyjechał gen. Wilhelm Burgdorf, który przedstawił feldmarszałkowi ostatnią ofertę Adolfa Hitlera. Po kilku minutach „Lis Pustyni” pożegnał się ze swoją żoną i synem i wsiadł do czarnego mercedesa, którym przyjechał gen. Burgdorf. Z piskiem opon odjechali w stronę Ulm, a piętnaście minut później feldmarszałek Erwin Rommel wypełnił ostatni rozkaz Adolfa Hitlera zażywając cyjanek potasu. Tak zakończył życie jeden z największych dowódców II wojny światowej, bohater I wojny światowej oraz feldmarszałek, który w oczach Hitlera mógł dać zwycięstwo III Rzeszy Niemieckiej.

Zdjęcia:

Marszałek Erwin Rommel na odprawie generałów na froncie w Afryce Północnej. Widoczny marszałek i generałowie przy stole w namiocie wojskowym, źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe, autor: Otto, sygnatura: 2-2025, data wydarzenia: lipiec 1942 roku;

Generał wojsk pancernych Erwin Rommel (w środku z lornetką w ręku) w punkcie obserwacyjnym podczas walk o Sidi Azeiz koło Tobruku, źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe, sygnatura: 2-2014, autor: Zwilling;

Stanowisko działa Pak 38 kal 50 mm na wysuniętych pozycjach El Alamein, źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe, autor: Dohm, sygnatura: 2-2047.

Scroll to Top