12 stycznia 1945 roku rozpoczęła się z przyczółka sandomierskiego ofensywa Armii Czerwonej, której jednym z celów było zajęcie przemysłowego Górnego Śląska.
Licząca prawie 1,2 miliona żołnierzy armia 1 Frontu Ukraińskiego marszałka Iwana Koniewa dość szybko przerwała linię frontu ustabilizowanego od jesieni 1944 roku na linii Wisły oraz Narwi i zaczęła kierować się w stronę Kielc, Krakowa, Opola i Górnego Śląska. Miażdżące uderzenie wojsk Armii Czerwonej już po trzech dniach doprowadziło do częściowego rozbicia 4 Armii Pancernej pod dowództwem gen. Fritza Huberta Gräsera, otwierając tym samym Sowietom drogę w kierunku Odry.
Radzieckie armie 1 Frontu Ukraińskiego marszałka Iwana Koniewa parły w kierunku Odry i Wrocławia, zajmując 15 stycznia Kielce, 17 stycznia Częstochowę, a następnie 18 stycznia Kraków i 24 stycznia Opole, osiągając tym samym brzeg Odry. Sukces ten był jednak połowiczny. Wycofujące się na południe oddziały niemieckie zostały wzmocnione i mocno skomplikowały sytuację Iwana Koniewa planującego zająć Górny Śląsk do 21 stycznia.
Dowódca 1 Frontu Ukraińskiego nie spodziewał się, że 48 Korpus Pancerny gen. Maximiliana barona von Edelsheima, który jako pierwszy przyjął potężne uderzenie wojsk Koniewa, nie został rozbity i zdołał skierować się na południe, gdzie podporządkowano go 17 Armii. Mocno przetrzebiony 48 Korpus Pancerny został wzmocniony kilkoma dywizjami piechoty /68, 75, 304, 712/, 97 Dywizją Strzelców, 300 Brygadą Dział Szturmowych oraz 88 batalionem ciężkich niszczycieli czołgów, co miało ustabilizować sytuację w pasie obrony, który mu powierzono.
Dowództwo nad obroną niemiecką i Grupą Armii Środek od 17 stycznia 1945 roku spoczęło na gen. Ferdynandzie Schörnerze /zastąpił zdymisjonowanego gen. Josefa Harpe/, którego główny trzon armii stanowiła dowodzona przez gen. piechoty Fredricha Schulza 17 Armia oraz wchodzący w jej skład 48 Korpus Pancerny. To właśnie 17 Armia gen. Schulza, która utworzona została w 1940 roku i miała za sobą walki na froncie wschodnim, między innymi na Krymie i nad Wisłoką, otrzymała zadanie obrony górnośląskiego okręgu przemysłowego.
Armie I Frontu Ukraińskiego marszałka Koniewa po rozpoczęciu ofensywy, już w dniach 20—23 stycznia przekroczyły dawną granicę III Rzeszy Niemieckiej, a 22 stycznia w kilku miejscach sforsowały Odrę, dzięki czemu wojska radzieckie zdobyły szereg przyczółków na jej lewym brzegu.