Kalendarium Wydarzeń Historycznych - LIPIEC

1 lipca – w 1569 roku w Lublinie zaprzysiężono unię polsko – litewską, na mocy której powstał Rzeczpospolita Obojga Narodów. Państwo to przetrwało pod taką nazwą do III rozbioru Polski w 1795 roku.

2 lipca – w 936 roku zmarł Henryk I Ptasznik – książę Saksonii i król Niemiec z saskiej dynastii Ludolfingów.

3 lipca – w 1866 roku w bitwie pod Sadową wojska pruskie pokonały Austriaków, którego efektem było podpisanie pokoju w Pradze, na mocy którego Austria musiała zrzec się na rzec Prus - Holsztynu oraz Wenecji na rzecz Włoch. Prusom podporządkowano również Hanower, Hesję Elektorską, Księstwo Nassau oraz Wolne Miasto Frankfurt, jak również Austriacy zrzekli się praw do Szlezwiku.

4 lipca:

- w 1943 roku w katastrofie w Gibraltarze zginął premier i Wódz Naczelny Władysław Sikorski. Śmierć gen. Władysława Sikorskiego oznaczała całkowite osłabienie pozycji Polski na arenie międzynarodowej, a zwłaszcza wobec sojuszników: Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych. Ponadto miała ona ogromny wpływ na późniejsze losy Polski, która izolowana była przez Józefa Stalina dążącego do objęcia naszego kraju strefą radzieckich wpływów po zakończeniu II wojny światowej. Do dziś okoliczności katastrofy w Gibraltarze nie zostały w pełni wyjaśnione.

- w 1776 roku w Filadelfii Kongres Kontynentalny Stanów Zjednoczonych ogłosił Deklaracja niepodległości Stanów Zjednoczonych, akt prawny autorstwa między innymi Thomasa Jeffersona, na mocy którego trzynaście kolonii brytyjskich w Ameryce Północnej uzasadniała prawo do wolności i niezależności od króla Wielkiej Brytanii, Jerzego III.

5 lipca – w 1607 roku pod Guzowem wojska królewskie dowodzone przez hetmana polnego koronnego Stanisława Żółkiewskiego i hetmana wielkiego litewskiego Jana Karola Chodkiewicza pokonały w trakcie Rokoszu Zebrzydowskiego zbuntowaną armię.

6 lipca – w 1809 roku pod Wagram wojska Napoleona Bonaparte rozbiły oddziały arcyksięcia austriackiego Karola Ludiwka. W efekcie jeszcze w październiku 1809 roku podpisany został pomyślny dla Napoleona traktat w Schönbrunn, kończący wojnę Francji z V koalicją.

7 lipca - w 1572 w Knyszynie zmarł bezpotomnie król Polski i wielki książę litewski Zygmunt II August. Był to ostatni męski przedstawiciel dynastii Jagiellonów na tronie polskim.

8 lipca – w 1343 roku Kazimierz III Wielki zawarty w Kaliszu pokój z Zakonem Krzyżackim, na mocy którego w zamian za zrzeczenie się praw do ziemi chełmińskiej, michałowskiej i Pomorza Gdańskiego, król Polski odzyskał od Zakonu Krzyżackiego Kujawy i ziemię dobrzyńską.

9 lipca – w 1807 roku Napoleon Bonaarte zawarł w Tylży pokój z Królestwem Prus reprezentowanym przez Fryderyka Wilhelm III, na mocy którego Prusy zrezygnowały z terenów w zachodnich Niemczech. Utworzono tam Królestwo Westfalii, jak również Królestwo Prus zrzekało się ziem drugiego i części ziem pierwszego i trzeciego rozbioru Polski, z których utworzono Księstwo Warszawskie.

10 lipca – w 1649 roku rozpoczęła się obrona Zbaraża, prowadzona przez Jeremiego Wiśniowieckiego. Twierdzę oblegały wojska kozackie Bohdana Chmielnickiego i Tatarzy pod wodzą chana krymskiego Islama III Gireja. Oblężenie zakończyło się podpisaniem 22 sierpnia 1649 roku ugody na mocy której między innymi: Bohdan Chmielnicki pozostał Hetmanem Wojsk Zaporoskich, zwiększono rejestr Kozaków z 6 do 40 tysięcy, Chmielnicki miał otrzymać władzę hetmańską w województwach kijowskim, czernihowskim i bracławskim. metropolita kijowski miał zasiadać w Senacie,  oraz Polska miała wypłacić zaległe upominki chanowi Tatarów, jak również zezwalano Tatarom na zgrabienie jasyru, w drodze powrotnej na Krym.

11 lipca – w 1657 roku urodził się w Królewcu Fryderyk I Hohenzollern, od 1688 roku elektor Brandenburgii, zaś od 1701 roku pierwszy pruski król, jako Król w Prusach.

12 lipca – w 1704 roku Stanisław Leszczyński został wybrany na króla Polski przez sejm elekcyjny zwołany w szwedzkim obozie pod Warszawą.

13 lipca – w 1666 roku w bitwie pod Mątwami niedaleko Inowrocławia wojska królewskie pod wodzą Jana Kazimierza Wazy zostały pokonane przez byłego hetmana polnego koronnego Jerzego Sebastiana Lubomirskiego.

14 lipca – w 1789 roku została przez ludność Paryża zdobyta i zburzona Bastylia – początek rewolucji francuskiej, w efekcie której obalono i zgilotynowano Ludwika XVI /obalając dynastię Burbonów/ oraz wprowadzając we Francji republikę.

15 lipca – w 1410 roku wojska polsko-litewskie pod wodzą Władysława Jagiełły rozgromiły pod Grunwaldem armię Zakonu Krzyżackiego pod wodzą Ulricha von Jungingena. Bitwa pod Grunwaldem była jedną z największych bitew w średniowieczu, a także zahamowała ekspansję Zakonu Krzyżackiego.

16 lipca – w 1922 roku w Katowicach podczas uroczystości jednoczenia Górnego Śląska z Polską podpisano Akt Objęcia Górnego Śląska przez Polskę.

17 lipca – w nocy z 16 na 17 lipca 1918 roku Mikołaj II Romanow, ostatni cesarz rosyjski, król Polski, wielki książę Finlandii, panujący w latach 1894 – 1917, został zamordowany na polecenie bolszewików w Jekaterynburgu.

18 lipca – w 1792 roku podczas wojny polsko – rosyjskiej, pod Dubienką korpus generała Tadeusza Kościuszki starł się z przeważającymi wojskami rosyjskimi dowodzonymi przez generała Michaiła Kachowskiego. Bitwa pozostała nierozstrzygnięta. Wojska polskie zostały zmuszone do odwrotu, jednak wojskom rosyjskim nie udało zniszczyć się armii gen. Kościuszki, która nadal zachowała sprawność bojową.

19 lipca – w 1702 roku pod Kliszowem wojska saskie i polskie króla polskiego Augusta II Mocnego i hetmana wielkiego koronnego Augustyna Lubomirskiego zostały pokonane Szwedów dowodzonych przez króla Karola XII

20 lipca:

– w 1657 roku w trakcie potopu szwedzkiego, wojska polskie pod wodzą hetmanów koronnych - wielkiego Stanisława Rewery Potockiego i polnego Jerzego Sebastiana Lubomirskiego oraz w połączeniu z armią polsko-litewsko-tatarską Stefana Czarnieckiego rozbiły w bitwie pod Czarnym Ostrowem armię księcia Siedmiogrodu Jerzego II Rakoczego, zmuszając go do kapitulacji. Tym samym upadł zamysł księcia siedmiogrodzkiego, który zgodnie z traktatem z Radnot z 1656 roku miał zostać królem Polski - więcej w artykule Traktat w Radnot. Pierwsza próba rozbioru Rzeczypospolitej Obojga Narodów

- w 1944 roku płk Claus von Stauffenberg dokonał nieudanego zamachu na Adolfa Hitlera w jego kwaterze polowej w Wilczym Szańcu koło Kętrzyna w Prusach Wschodnich. Stauffenberg podłożył bombę w baraku, w którym odbywała się narada wyższych dowódców Wehrmachtu z udziałem Hitlera. Wybuch bomby lekko zranił Hitlera, który jeszcze tego samego dnia przyjął Benito Mussoliniego w swojej kwaterze w Wilczym Szańcu.

21 lipca – w 1944 roku w Berlinie został rozstrzelany płk Claus von Stauffenberg, który 20 lipca dokonał nieudanego zamachu na Adolfa Hitlera w jego kwaterze polowej w Wilczym Szańcu koło Kętrzyna w Prusach Wschodnich.

22 lipca – w 1944 roku w Moskwie został ogłoszony Manifest Polskiego Komitety Wyzwolenia Narodowego, który działał do 31 grudnia 1944 roku jako samozwańczy organ państwowy na terenach wyzwalanych przez Armię Czerwoną. Zgodnie z komunistyczną propagandą, Manifest miał zostać ogłoszony w Lublinie, ale w rzeczywistości PKWN powstał w Moskwie z inicjatywy komunistów polskich i zawierał przede wszystkim wezwanie Polaków do broni, do walki z okupantem niemieckim. Zawierał również sformułowania, które miały stwarzać wrażenie, że rodzi się nowe państwo ludowo-demokratyczne, niepodległe, gwarantujące swobody obywatelskie.

23 lipca – w 1645 roku zmarł car Rosji Michał I Romanow, założyciel dynastii Romanowów w Rosji.

24 – 25 lipca – kapitulacja wojsk polskich pod Ujściem. Akt kapitulacji Wielkopolski oznaczał uznanie przez Polaków zwierzchnictwa szwedzkiego i władzy Karola X Gustawa. Podpisany dokument przekazywał Karolowi Gustawowi pełną władzę nad województwami poznańskim i kaliskim, całość dóbr państwowych i kościelnych oraz miasta. Szwedzi uzyskali prawo do zaciągania piechoty. Szlachta otrzymała gwarancję swych swobód, a na urzędy powoływać miano tylko Polaków.

26 lipca – w 1678 roku urodził się Józef I Habsburg, król Niemiec, Cesarz Rzymski, król Czech i Węgier.

27 lipca – w 1942 roku zakończyła się I bitwa pod El Alamein, w wyniku której wojska brytyjskie – 8. Armia gen. Claude'a Auchinlecka zatrzymały włosko-niemieckie wojska dowodzone przez Erwina Rommla - więcej w artykule El Alamein – klęska Lisa Pustyni

28 lipca – w 1402 roku pod Ankarą /dzisiejsza stolica Turcji/ wojska Timura /Tamerlana/ rozgromiły armię Turków Osmańskich. W bitwie starli się Tirmur i sułtan Bajazd Błyskawica, który wraz z synem dostał się do niewoli. Anatolia została  splądrowana przez wojska tatarskie, zaś sułtanat rozpadł się na kilka państewek rządzonych przez rywalizujących ze sobą władców z dynastii osmańskiej.

28 lipca - w 1914 roku Austro-Węgry wypowiedziały Serbii wojnę - więcej w artykule Dzień, który zapoczątkował wojnę światową

29 lipca – w 1808 roku zmarł Selim III, panujący sułtan w Turcji z dynastii Osmanów w latach 1789 – 1807.

30 lipca – 1914 roku car Mikołaj II Romanow ogłosił powszechną mobilizację, która sprowokowała 1 sierpnia Niemcy do wypowiedzenia wojny Rosji - więcej w artykule Dzień, który zapoczątkował wojnę światową

31 lipca – w 1527 roku urodził się Maksymilian II Habsburg, cesarz, król Czech, Węgier i Chorwacji w latach 1564-1576 z dynastii Habsburgów. Był synem cesarza, króla Czech i Węgier Ferdynanda I Habsburga oraz Anny Jagiellonki, córki króla Czech i Węgier Władysława II Jagiellończyka.