HISTORIA - KARTKA Z KALENDARZA - 9 LISTOPADA

Z 9 na 10 listopada 1938 roku w III Rzeszy Niemieckiej miała miejsce tzw. "Noc Kryształowa".

Dojście do władzy nazistów w Niemczech w 1933 roku powodowało narastającą niechęć wobec Żydów, której apogeum przypadło na noc z 9 na 10 listopada 1938 roku. W tzw. „Noc Kryształową”, na bezprecedensową skalę dewastowano żydowskie miejsca kultu, niszczono własność, a samych Żydów zabijano lub osadzano w obozach koncentracyjnych.

Ofiarą działań nazistów byli również bytomscy Żydzi. W Bytomiu uległa doszczętnemu spaleniu synagoga. W mieście w wyniku Nocy Kryształowej uwięziono około 370 bytomskich Żydów, z czego prawie 150 deportowano do obozu w Buchenwaldzie.

Aby utrwalić w pamięci tragiczne wydarzenia, jakie miały miejsce w Bytomiu w listopadzie 1938 roku, po prawie 70. latach odsłonięto 9 listopada 2007 roku tablicę pamiątkową, przypominającą, że na obecnym placu Grunwaldzkim stała w latach 1869 – 1938 żydowska synagoga.

Na zaprojektowanej przez Stanisława Pietrusę tablicy pamiątkowej, z wizerunkiem nieistniejącej synagogi, w językach polskim, angielskim, niemieckim i hebrajskim możemy przeczytać:

„W tym miejscu stała wybudowana w 1869 roku bytomska synagoga będąca świadectwem wiekowego pokojowego współistnienia wspólnoty żydowskiej w historii miasta. Została zburzona przez niemieckich nazistów w Noc Kryształową 9/10 listopada 1938 roku.”

Zdjęcie: Tablica upamiętniająca nieistniejącą już synagogę na Placu Grunwaldzkim w Bytomiu - autor: Tomasz Sanecki.