HISTORIA - KARTKA Z KALENDARZA - 3 LISTOPADA

3 listopada 1918 oku ostatni władca Austro - Węgier - Karol I Habsburg podpisał zawieszenie broni z państwami Ententy, oznaczające kapitulację Monarchii Habsburgów w I wojnie światowej.

Na przełomie października i listopada 1918 roku przestało istnieć jedno z największych państw w Europie. Austro - Węgry  - państwo rozciągające się na powierzchni ponad 660 tysięcy km² i liczące ponad 50 milionów mieszkańców w wyniku I wojny światowej upadło. Na jego gruzach powstało wiele nowych państw, a Monarchia Habsburgów przestała w jednej chwili istnieć.

Klęski militarne ponoszone przez Austro-Węgry przyśpieszyły rozpad monarchii. Mimo prób jakie podejmował cesarz Karol I Habsburg, wydając między innymi 16 października 1918 roku manifest zapowiadający przekształcenie monarchii w państwo związkowe, gdzie każda narodowość miałaby na swym terytorium własny organizm państwowy, jego działania były już spóźnione.

28 października Czesi bowiem ogłosili w Pradze powstanie Republiki Czechosłowackiej. Z kolei 29 października w Zagrzebiu ogłoszono oderwanie Słowian południowych od monarchii i utworzenie wspólnego państwa z Serbami. 30 października 210 posłów do parlamentu austriackiego narodowości niemieckiej uchwaliło powstanie państwa austriackiego. Z kolei 31 października zlikwidowano rządy austriackie w Krakowie, zaś Węgry proklamowały niepodległość.

Jedną z kluczowych dat związanych z rozpadem Austro - Węgier jest jednak 3 listopada 1918 roku. Wówczas Karol I Habsburg, ostatni władca Austro - Węgier podpisał zawieszenie broni z państwami Ententy, oznaczające kapitulację Monarchii Habsburgów w I wojnie światowej.

Warto dodać, że 11 listopada udało się nakłonić cesarza Karola I Habsburga do zrzeczenia się „udziału w sprawach państwowych”, zaś 12 listopada oficjalnie proklamowano powstanie Republiki Niemiecko-Austriackiej. 16 listopada w Budapeszcie proklamowano powstanie Węgierskiej Republiki Ludowej, tym samym Monarchia Austro-Węgierska po 51 latach od jej utworzenia w 1867 roku przestała istnieć.

Zdjęcie: Ostatni władca Austro - Węgier - Karol I Habsburg, źródło: Jörg C.Steiner: Der k.u.k. Hofstaat - 1858-1918. ALBUM Verlag für Photografie, Wien 1997, ISBN 3-85164-048-9, autor: Wenzl Weis  (1858–1929), domena publiczna, za Wikimedia Commons.