HISTORIA - KARTKA Z KALENDARZA - 11 CZERWCA

11 czerwca 1937 roku rozstrzelano w Moskwie Michaiła Tuchaczewskiego, marszałka Związku Radzieckiego, biorącego udział między innymi w wojnie polsko – bolszewickiej w latach 1919 – 1920.

Michaił Tuchaczewski należał do grona ścisłych dowódców Związku Radzieckiego. Był uczestnikiem wojny polsko-bolszewickiej, w której odnosił sukcesy militarne, aż do porażki w bitwie warszawskiej w sierpniu 1920 roku. W Rosji po śmierci Lenina i pod rządami Stalina objął najwyższe stanowiska w państwie. Był wojskowym, który rozumiał zmiany, jakie zachodziły w sztuce militarnej, dlatego też w okresie międzywojennym dokonał zmian w armii radzieckiej, rozwijając wojska powietrznodesantowe czy pancerne.

Tuchaczewski pod koniec lat trzydziestych stał się jednak ofiarą czystek w Armii Czerwonej. Wraz z nim na ławie oskarżonych zasiadło 11 czerwca 1937 roku siedmiu wysokich rangą oficerów. Ich proces i śmierć przypieczętowały los tysięcy innych współtowarzyszy. Trybunał Sądu Najwyższe po kilku godzinnym procesie uznał oskarżonych za winnych złamania przysięgi wojskowej, zdrady RKKA i Ojczyzny oraz postanowił pozbawić ich wszystkich stopni wojskowych, w tym oskarżonego Tuchaczewskiego stopnia Marszałka Związku Sowieckiego. Jeszcze tego samego dnia, 11 czerwca przewieziono skazanych na Łubiankę, gdzie wszyscy zostali rozstrzelani.

Warto podkreślić, że Michaiła Tuchaczewskiego podczas procesu został również oskarżony o związki z wywiadem niemieckim i planowanie zamachu stanu w Moskwie. Dokumenty, które świadczyły o planowanym zamachu stanu dostarczyła III Rzesza Niemiecka, a sprawą kierował zastępcą Himmlera – Reinhard Heydrich. Niemcom nie było na rękę zbliżenie Związku Radzieckiego z zachodnimi demokracjami, a usunięcie elity Armii Czerwonej miało późniejszych wpływ na sukcesy Wehrmachtu na początku agresji na ZSRR w 1941 roku. Mimo tego faktu należy podkreślić, że czystka w Armii Czerwonej była zaplanowana przez Józefa Stalina. Przywódca ZSRR widział w dowódcach sowieckich zagrożenie, które należało zlikwidować, dlatego zdecydował się na walną rozprawę i czystki w armii.

Zdjęcie: Marszałek ZSRR Michaił Tuchaczewski, delegat ZSRR na pogrzeb króla Wielkiej Brytanii Jerzego V w oknie wagonu w Warszawie, źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe, data wydarzenia: 25 stycznia 1936, sygnatura: 1-D-2081.