Słynęła z wydobycia soli. Poznajcie walory Wieliczki

Historia Wieliczki, jednego z najbardziej znanych miast nie tylko w Polsce, ale również na świecie nierozerwalnie wiążę się z odkrytymi w XII wieku pokładami soli kamiennej. Prawa miejskie miasto otrzymało w 1290 roku, a lokacji miasta dokonał książę krakowski Przemysł II, który potwierdził wydany w 1289 roku dokument przygotowany przez księcia Henryka IV Probusa.

Szyb Daniłowicza zgłębiony w XVII wieku, fot. Tomasz Sanecki

Złoża Wieliczki dały jej bogactwo i sławę

XIII wieku sięgają także dzieje zamku w Wieliczce /wpisany w 2013 roku na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO/, który pełnił funkcję siedziby administracyjnej Żup Krakowskich – połączonych warzelni i kopalni soli w Wieliczce oraz Bochni. Najważniejszą rolę w Wieliczce odgrywała jednak sól, z której dochód stanowił aż 1/3 dochodu rodziny królowskiej w Polsce, jak również korzystały z niej największe polskie rody magnackie jak: Lubomirscy, Morsztynowie czy Bonerowie.

Wieliczka swój rozwój zawdzięcza czasom panowania w Polsce króla Kazimierza Wielkiego, który otoczył miasto murami, basztami, wybudował szpital górniczy, a miasto weszło w skład tw. Sądy Sześciu Miast. W 1368 roku Kazimierz Wielki wydał tzw. Ordynację, zwaną Statutem Żup Krakowskich. W kolejnych wiekach kopalnia nie tylko przynosiła ogromne zyski, ale również rozwijała się. Pogłębiano szyby, aby móc eksploatować niżej położone złoża soli, a kilkusetletnia eksploatacja złoża soli kamiennej stworzyła ogromne podziemia sięgające 327 metrów głębokości. Dzisiaj ocenia się ich długość na blisko 300 km chodników i około 3 tysiące komór.

Wpływ na rozwój kopalni w Wieliczce mieli także Austriacy, którzy w wyniku I rozbioru Polski w 1772 roku zajęli Wieliczkę, dostrzegając w niej możliwość uzyskania sporych dochodów dla państwa. W XIX wieku Wieliczka zyskała również dzięki powstaniu połączenia kolejowego z Krakowem w 1857 roku, utworzeniu Szkoły Górniczej w 1861 roku oraz ulokowanie w Wieliczce siedziby powiatu w 1867 roku.

Wieliczka wraz z kopalnią do Polski powróciła w 1918 roku. W XX wieku ważnym dla miasta wydarzeniem było wpisanie kopalni soli w Wieliczce 8 września 1978 roku na listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO.

Galeria zdjęć: Wieliczka – kopalnia soli, zamek żupny oraz miasto

Kopalnia czynna od średniowiecza

Zabytkowa kopalni soli w Wieliczce to jedyny obiekt górniczy na świecie, który czynny jest od jej powstania w XIII wieku. Dzisiaj udostępniono odwiedzającym ten zabytek klasy światowej 3,5-kilometrowy odcinek, położony na głębokości od 64 m do 125 m. Odwiedzając Wieliczkę warto zobaczyć obiekty poprzemysłowego górnictwa soli, jak nadszybia: Górsko z XVII wieku, Święta Kinga z XIX wieku, Regis z XIV wieku oraz Daniłowicz z XVII wieku, który został zgłębiony w latach 1635 – 1642, a pogłębiony w 1874 roku.

Ciekawostką jest, że przez ponad 700 lat eksploatacji wybito w Wieliczce aż 26 szybów, a dla zwiedzających udostępnione zostały trasa turystyczna i górnicza – więcej o kopalni i możliwości zwiedzania na stronie Kopalni Soli Wieliczka

Scroll to Top