KARTKA Z KALENDARZA – 29 GRUDNIA

29 grudnia 1944 roku Armia Czerwona rozpoczęła oblężenie stolicy Węgier – Budapesztu. Próba zajęcia stolicy w listopadzie została udaremniona przez Niemców, którzy już 15 października 1944 roku obalili Miklosa Horthy’ego, negocjującego z Sowietami poddanie Węgier.

Kampania na Węgrzech w 1944 roku należała do jednej z najważniejszych operacji II wojny światowej. Wojska Armii Czerwonej miały na celu nie tylko opanowanie bogatych złóż ropy naftowej, ale przede wszystkim zdobyć Budapeszt, stolicę Węgier i jedno z najważniejszych miast Europy Środkowo – Wschodniej. Ten sukces umożliwiłby Rosjanom dotarcie do Bawarii i stolicy tego regionu Monachium.

Wojska Armii Czerwonej zostały jednak zatrzymane w listopadzie 1944 przez kontratak niemieckich wojsk pancernych. To właśnie on uniemożliwił Armii Czerwonej zajęcie jeszcze jesienią stolicy Węgier. Warto podkreślić, że w tym czasie regent królestwa Węgier admirał Miklos Horthy rozpoczął negocjacje z Rosją, próbując porzucić sojusz z Niemcami i uniknąć krwawych walk na Węgrzech. Niemcy wiedząc o próbach kontaktu regenta Węgier z Sowietami doprowadzili najpierw do porwania syna regenta – Miklosa Horthy`ego Juniora, zmuszając admirała do zrzeczenia się władzy, który został jednocześnie wywieziony do Bawarii. Władzę na Węgrzech przejął faszystowski Ruch Strzałokrzyżowców na czele której stał Ferenc Szálasi.

Zmiana władzy na Węgrzech miała bezpośredni wpływ na fakt, że Węgry nadal przy wsparciu wojsk niemieckich stawiały opór. Oblężenie Budapesztu rozpoczęte 29 grudnia 1944 roku zakończyło się dopiero 13 lutego 1945 roku, kiedy padła stolica Węgier. Walki o Budapeszt już w 1945 roku nie miały jednak tak wielkiego znaczenia politycznego, jak jeszcze jesienią 1944 roku. Węgry podobnie, jak inne kraje Europy Środkowo-Wschodniej, między innymi: Polska, Czechosłowacja, Bułgaria czy Rumunia, zostały po zakończeniu wojny objęte kontrolą przez Związek Radziecki.

Zdjęcia:

Miklos Horthy, admirał węgierski, regent państwa. Fotografia pozowana w mundurze, zamieszczona w prasie z okazji 75-tych urodzin admirała, 1943 rok, źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe, sygnatura: 2-16534;

Regent Węgier Miklos Horthy w towarzystwie Prezydenta RP Ignacego Mościckiego (w futrzanej czapce) udają się bryczką na polowanie, źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe, Data wydarzenia: luty 1938, sygnatura: 1-D-1778-5;

Regent Węgier Miklos Horthy składa wieniec na krypcie marszałka Józefa Piłsudskiego, źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe, Data wydarzenia:1938-02-05 – 1938-02-06, sygnatura: 1-D-1777-81.

Scroll to Top