23 listopada 1942 roku wojska sowieckie zamknęły w kotle pod Stalingradem 6. Armię niemiecką gen. Friedricha Paulusa, część 4. Armii Pancernej oraz jednostki rumuńskie (łącznie około ponad 250 tysięcy żołnierzy).
19 listopada Armia Czerwona rozpoczęła w ramach operacji „Uran” kontrofensywę w rejonie Stalingradu. Sowieci zaatakowali słabe siły rumuńskie nad Donem – na północny zachód od niemieckiej 6. Armii, doprowadzając do rozbicia wojsk rumuńskich, wśród których zapanowała panika, a wielu żołnierzy rumuńskich porzucało broń i oddawało się do sowieckiej niewoli. Cztery dni później, 23 listopada wojska gen. Paulusa znalazły się w okrążeniu i mimo że dowódca 6. Armii wysłał w nocy z 22 na 23 listopada szczegółowy meldunek, w którym opisywał sytuację swojej armii, dzień później, 24 listopada Hitler nadał krótki radiogram:
„Obecny front nad Wołgą i obecny front północy LI Korpusu Armijnego utrzymać za wszelką cenę”
Decyzja Adolfa Hitlera była wyrokiem śmierci dla tysięcy żołnierzy niemieckich pozostających w kotle stalingradzkim, tym bardziej, że 6. Armia była w stanie wyprowadzić natarcie, które umożliwiłoby jej wycofanie się z kotła, a tym samym uniknięcie zagłady do której doszło na przełomie stycznia i lutego 1943 roku. Gwoździem do trumny 6. Armii była również nieprzemyślana decyzja marszałka Hermana Göringa, który zapewniał Hitlera, że jego Luftwaffe jest zdolne utrzymać zaopatrzenie dla zamkniętej w kotle 6. Armii.
Ostatecznie cała 6. Armia niemiecka skapitulowała w Stalingradzie 2 lutego 1943 roku, zaś 31 stycznia poddał się awansowany do stopnia feldmarszałka Friedrich Paulus.
Zdjęcia:
Generał Friedrich Paulus – Bundesarchiv, Bild 183-B24575 / Mittelstaedt, Heinz / CC-BY-SA 3.0;
Generał. Friedrich Paulus w Stalingradzie obserwuje przez lornetę nożycową Scherenfernrohr SF09 sytuację na froncie. Obok niego gen. Hermann Hoth, źródło Narodowe Archiwum Cyfrowe, sygnatura: 2-941, autor: Jesse;
Niemiecka piechota podczas walk ulicznych w Stalingradzie – Bundesarchiv, Bild 146-1971-107-40 / CC-BY-SA 3.0;
Stalingrad. Ruiny budynków w centrum miasta, źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe, sygnatura: 2-1764;
Stalingrad. Zniszczona fabryka traktorów „Dzierżyński”. Widoczne maszyny produkcyjne i hala fabryczna, źródło Narodowe Archiwum Cyfrowe, data wydarzenia: października 1942 roku, sygnatura: 2-1760;
Stalingrad. Zniszczony dworzec kolejowy. Widoczne koła do wagonów stojące na torach,źródło Narodowe Archiwum Cyfrowe, data wydarzenia: października 1942 roku, autor: Jesse, sygnatura: 2-1750;
Erich von Manstein, niemiecki generał piechoty, fotografia portretowa, źródło Narodowe Archiwum Cyfrowe, sygnatura: 2-12723;
Feldmarszałek Friedrich Paulus udajacy się do niewoli radzieckiej – Bundesarchiv, Bild 183-F0316-0204-005 / CC-BY-SA 3.0;
Luty 1943, kolumna niemieckich jeńców wojennych w trakcie marszu do obozu jenieckiego – Bundesarchiv, Bild 183-E0406-0022-010 / CC-BY-SA 3.0.