2 listopada 1660 roku zakończyła się zwycięstwem bitwa pod Cudnowem, w której wojska polskie pod dowództwem hetmana wielkiego koronnego Stanisława „Rewery” Potockiego i hetmana polnego koronnego Jerzego Lubomirskiego rozgromiły armię moskiewsko-kozacką dowodzoną przez Wasyla Szeremietiewa.
Zwycięstwo pod Cudnowem było jednym z największych triumfów Rzeczypospolitej Obojga Narodów w XVII wieku, które nie zostało jednak wykorzystane. Bitwa pod Cudnowem zahamowała ekspansję moskiewską, ale nie doprowadziła do zwycięstwa nad wschodnim sąsiadem.
Zwycięstwo zaprzepaścił sam Jerzy Lubomirski, który doprowadził w Polsce do rokoszu /zbrojne wystąpienie przeciwko królowi/, doprowadzając tym samym do wojny domowej w kraju.
Polska wyczerpana wojnami zewnętrznymi i wojną domową podpisała 30 stycznia 1667 roku w Andruszowie piętnastoletni rozejm z Moskwą, która odzyskała ziemie smoleńską, czernihowską i siewierską oraz otrzymała lewobrzeżną Ukrainę, a na dwa lata Kijów. Miasto jednak już nigdy nie miało powrócić do Rzeczypospolitej Obojga Narodów.
Zdjęcia:
Alegoryczny portret konny Jerzego Sebastiana Lubomirskiego, źródło: zbiór – Muzeum Pałac w Wilanowie, domena publiczna za Wikimedia Commons;
Anonimowy portret z XVII wieku Stanisława Rewery Potockiego, źródło: praca własna: Image taken by Mathiasrex, Maciej Szczepańczyk, za Wikimedia Commons, domena publiczna.