KARTKA Z KALENDARZA – 1 LIPCA

1 lipca 1569 roku w Lublinie zaprzysiężono unię polsko – litewską. W wyniku unii lubelskiej powstał jednolity organizm państwowy, obszarem ustępujący tylko Rosji. Wspólne państwo Polaków i Litwinów – Rzeczpospolita Obojga Narodów przetrwało ponad dwa wieki – aż do czasu, kiedy zniknęło z mapy Europy po rozbiorach w 1795 roku.

Akt Unii Lubelskiej – oryginał; język polski; dokument pergaminowy o wymiarach 72 x 45 cm + 10 cm. Inwokacja wpisana kapitałą. 78 pieczęci na 47 sznurach, Archiwum Główne Akt Dawnych, Zbiór dokumentów pergaminowych, sygn. 5627, fot. Karol Zgliński, źródło: Archiwum Główne Akt Dawnych, domena publiczne

Unia Lubelska z 1569 roku, podczas której podjęto decyzję o połączenie Korony Polskiej i Wielkiego Księstwa Litewskiego w jedno państwo – Rzeczpospolitą Obojga Narodów, otworzyła nowy rozdział w dziejach naszego kraju. Połączenie obydwu tych krajów stworzyło jedno z największych, najludniejszych i najpotężniejszych państw w XVI-wiecznej Europie. Wspólne państwo Polaków i Litwinów trwało przez ponad dwa wieki – aż do czasu, kiedy zniknęło z mapy Europy po rozbiorach w 1795 roku. Obszar Rzeczpospolitej Obojga Narodów zajmował 780 tys. km2, a zamieszkała tam ludność liczyła ponad 6 milionów mieszkańców. Efektem zawarcia unii lubelskiej było stworzenie federacji złożonej z dwóch równoprawnych członków. Obydwa państwa razem w wolnej elekcji wybierały jednego władcę, ujednoliciły system monetarny i prawny oraz powołały wspólny Sejm i Senat oraz prowadziły wspólną politykę obronną i zagraniczną. Zachowały jednak odrębne urzędy centralne, języki, wojsko.

Akt Unii Lubelskiej w 1569 roku, pocztówka z 1910 roku, współautor: Matejko Jan (1838-1893), Sygnatura: DŻS XII 8b/p.35/24, źródło: Biblioteka Narodowa, domena publiczna

Wspólne państwo Polaków i Litwinów trwało przez ponad dwa wieki – aż do czasu, kiedy zniknęło z mapy Europy po rozbiorach w 1795 roku. Obszar Rzeczpospolitej Obojga Narodów zajmował 780 tys. km2, a zamieszkała tam ludność liczyła ponad 6 milionów mieszkańców. Efektem zawarcia unii lubelskiej było stworzenie federacji złożonej z dwóch równoprawnych członków. Obydwa państwa razem w wolnej elekcji wybierały jednego władcę, ujednoliciły system monetarny i prawny oraz powołały wspólny Sejm i Senat oraz prowadziły wspólną politykę obronną i zagraniczną. Zachowały jednak odrębne urzędy centralne, języki, wojsko.

Rzeczpospolita Obojga Narodów była ewenementem w skali europejskiej. Wielonarodowe państwo, z wieloma religiami, odrębną kulturą, zwyczajami potrafiło stworzyć jeden organizm państwowy, który dla wielu Europejczyków był ostoją pokoju i tolerancji.

Portret króla Polski Zygmunta II Augusta, źródło: Królowie i książęta: rysunki Jana Matejki, Matejko Jan (1838-1893), Biblioteka Narodowa, Sygnatura: A.2917/Repr.XIX/IV-27, domena publiczna
Scroll to Top