4 grudnia 1642 roku zmarł kardynał Armand Jean Richelieu, jedna z czołowych postaci Francji w XVII wieku. To jemu król Francji Ludwik XIII oddał władzę jako pierwszemu ministrowi Francji. Skuteczność, jaką wykazywał się w polityce zagranicznej kardynał Richelieu wyniosła Francję do rangi mocarstwa europejskiego.
Kariera Armanda Richelieu rozpoczęła się w 1606 roku kiedy został mianowany przez króla Henryka IV biskupem Luçon. W 1622 roku dzięki protekcji królowej-matki Marii Medycejskiej /później stała się jego jedną z największych przeciwniczek/, papież Grzegorz XV mianował go kardynałem. Dwa lata później, Ludwik XIII mianował Richelieu pierwszym ministrem, dzięki czemu mógł rozpocząć w kraju reformy, które uderzyły w arystokrację – zabraniając jej działalności handlowej, prowadzenia prywatnych wojen oraz posiadania warownych zamków. Z kolei w latach 1625-1628 prowadził wojnę z hugenotami, która zakończyła się dla niego zwycięstwem. Mimo porażki hugenotów, Richelieu wydał w 1629 roku edykt łaski gwarantujący wolność wyznania.
Richelieu wprowadził również Francję do wojny trzydziestoletniej zawierając sojusz ze Szwecją przeciwko Habsburgom i Hiszpanii. W 1635 roku zawarł sojusz ze Szwecją, wypowiadając wojnę Hiszpanii oraz wspierając subsydiami państwa protestanckie i Szwecję. Mimo że Richelieu i Ludwik XIII nie dożyli zakończenia wojny, Francja po pokoju westfalskim w 1648 roku wyrosła na europejską potęgę. Francja wówczas uzyskała Górną i Dolną Alzację, twierdze: Breisach, Phillipsburg, Sundgau oraz trzy biskupstwa: Metz, Toul i Verdun w Lotaryngii.
Rządy kardynała Armanda Richelieu umocniły Francję w Europie, która po wojnie trzydziestoletniej była oprócz Szwecji jedną z największych potęg europejskich. Mimo śmierci Richelieu, jego następca kardynał Mazarin miał już ugruntowaną pozycję w państwie, a dzięki kolejnym reformom umocnił władzę absolutną króla Ludwik XIV, który po śmierci Mazzarina w 1661 roku przejął władzę we Francji.
Warto dodać, że Kardynał Armand Jean Richelieu był jedną z głównych postaci powieści Aleksandra Dumasa „Trzej muszkieterowie”, w której został przedstawiony jako twardy polityk, nie cofający się przed niczym, aby osiągnąć cel.
Zdjęcia:
Kardynał Armand Jean Richelieu, źródło: artysta – Philippe de Champaigne 1602-1674, National Gallery w Londynie, domena publiczna za Wikimedia Commons;
Louis XIII – króla Francji Ludwik XIII, Grafika i Rysunek przed 1900 rokiem, Współautor korporatywny: Imprimerie F. Chardon aîné, Sygnatura: G.7104/I, źródło: Biblioteka Narodowa, domena publiczna;
Lubin Jacques (ca 1659-post 1703) – Rytownik, Armand Jean du Plessis Cardinal Duc de Richelieu – portret kardynała de Richelieu, grafika i rysunek około 1700 roku, Współautor: Perrault Charles (1628-1703), Sygnatura: G.28013/I, źródło: Biblioteka Narodowa, domena publiczna.