KARTKA Z KALENDARZA – 1 STYCZNIA

1 stycznia 1467 roku w Kozienicach urodził się przyszły król Polski Zygmunt I Stary, panujący w latach 1506-1548.

Zygmunt I Stary był piątym synem Kazimierza Jagiellończyka i Elżbiety Rakuszanki, córki Albrechta II Habsburga, króla Niemiec, Czech i Węgier. W 1504 roku Zygmunt został namiestnikiem Śląska i Łużyc, a po śmierci brata Aleksandra Jagiellończyka w 1506 roku został Wielkim Księciem Litewskim i królem Polski.

Hołd Pruski w Krakowie w 1525 roku, artysta – Jan Matejko, około 1882 roku, zbiór: Muzeum Narodowe w Krakowie, źródło: za Wikimedia Commons, domena publiczna

Swoją politykę wewnętrzną oparł na wielkich rodach magnackich, odsuwając od rządów szlachtę, zaś w polityce zagranicznej mimo że utrzymywał poprawne stosunki z Cesarstwem, uważał że Habsburgowie są dla Jagiellonów i ich dziedzictwa największym zagrożeniem.

Zygmunt I Stary dwukrotnie był żonaty, najpierw z Barbarą Zapolyą, zaś później z Boną Sforzą, która urodziła mu m.in.: następcę trony Zygmunta II Augusta. Bona Sforza miała ogromny wpływ na politykę, jaką prowadził Zygmunt I Stary. To za jej namową doszło do elekcji „vivente rege”, czyli za życia króla, kiedy w 1529 roku młody królewicz Zygmunt August został koronowany na króla Polski.

Jednym z najważniejszych wydarzeń w czasie panowania Zygmunta I Starego był hołd pruski w 1525 roku. Król Polski wyraził wówczas zgodę na sekularyzację Zakonu i państwa krzyżackiego, a Albrecht Hohenzollern złożył na Rynku w Krakowie hołd polskiemu królowi. Warto również dodać, że w 1515 roku w Wiedniu Zygmunt I Stary zawarł traktat przyjaźni z cesarzem. W wyniku tego układu, po śmierci Ludwika Jagiellończyka w bitwie pod Mohaczem w 1526 roku Habsburgowie objęli panowanie w Czechach i na Węgrzech.

W 1526 roku po wygaśnięciu linii książąt mazowieckich Zygmunt I Stary włączył Mazowsze w granice Królestwa Polskiego. Król Polski zawarł także pokój wieczysty z Turcją w 1533 roku, tym samym odrzucając możliwość zaangażowania się w krucjatę skierowaną przeciwko Osmanom.

Warto podkreślić, że Zygmunt I Stary dokonał znacznej przebudowy zamku królewskiego na Wawelu, a okres jego panowania to nie tylko rozwój kulturowy, ale również gospodarczy kraju. Czasy te określane są jako początek polskiego „złotego wieku”.

Scroll to Top