Zatopiona kopalnia rud żelaza „Bibiela”

Kilka kilometrów od Miasteczka Śląskiego – we wschodniej części powiatu tarnogórskiego w województwie śląskim znajdują się w głębi lasu zatopione ruiny kopalni rud żelaza „Bibiela”, która na przełomie XIX i XX wieku należała do jednej z najwydajniejszych kopalni rud żelaza w Europie. Dzisiaj pozostałości kopalni można zwiedzać w samym środku lasu, a tuż obok nich znajdują się liczne kolorowe jeziorka, które są ozdobą tego miejsca.

Zatopiona kopalnia rud żelaza „Bibiela” – fot. Tomasz Sanecki oraz zdjęcia archiwalne z tablicy informacyjnej poświęconej zalanej kopalni rud żelaza 'Bibiela’

Kopalnię rud żelaza uruchomiono na tzw. Pasiekach między Miasteczkiem Śląskim a Bibielą w 1889 roku. Poprzedziły je badania geologiczne, które potwierdziły nie tylko występowanie bogatych złóż rud żelaza, ale również rud cynku i ołowiu. Rudę wydobywano w tym rejonie metodą upadową, a szyby miały głębokość do 60 metrów. Warto dodać, że kopalnie posiadały aż 4 szyby – „Nordstern”, czyli „Gwiazda Północy”, „Glück Auf”, czyli „Szczęść Boże”, „Klemens” oraz „Neptun”. W całej kopalni zatrudnionych było około 700 pracowników, a na potrzeby wydobycia rud żelaza oraz cynku i ołowiu zbudowano kolej wąskotorową do Miasteczka Śląskiego, gdzie przewożono urobek.

Od początku działalności kopalni największym ich problemem była pojawiająca się woda, którą odpompowywano pompami wirowymi. Woda stała się właśnie przyczyną końca kopalni. 17 czerwca 1917 roku doszło do gwałtownego wypływu wody, jednak z pierwszym przypływem poradziły sobie pompy. W tym samym dniu doszło jednak do drugiego przypływu wody, który był tak silny, że woda wyrwała fragment ściany i zawaliła stropy, a pompy nie potrafiły sobie poradzić z nadmiarem wody. Wobec grożącej katastrofy, ewakuowano całą załogę kopalni, a podziemna kopalnia została zalana w ciągu dwóch godzin, zatapiając kopalnię, jak również pozostawiony tam sprzęt górniczy i maszyny.

Kopalni nigdy nie udało się już uruchomić, a pozostało w niej według danych z okresu międzywojennego około 2/3 zasobów. Wówczas próbowano ponownie uruchomić kopalnię, ale okazało się, że jest ona położona w pobliżu podziemnego jeziora, który obecnie stanowi Główny Zbiornik Wód Podziemnych Lubliniec – Myszków.

Warto dodać, że do zalanej kopalni rud żelaza „Bibiela” można dojść zarówno pieszo, jak również dojechać rowerami od strony Miasteczka Śląskiego – droga zwana „Szyndros” lub trasą rowerową „Leśna Rajza”. Na terenie zalanej kopalni „Bibiela” nadal są widoczne pozostałości dawnych budynków po kopalni, w pobliżu której jest kilka kolorowych jezior, a całość tworzy Zespół Przyrodniczo-Krajobrazowy Pasieki.

Scroll to Top