Zamek biskupów wrocławskich w Ujeździe

Ujazd wszystkim nam kojarzy się z zamkiem Krzyżtopór wzniesionym w typie palazzo in fortezza w województwie świętokrzyskim, jednak miejscowość o tej samej nazwie znajduje się również w województwie opolskim, gdzie jedną z atrakcji turystycznych są ruiny zamku biskupów wrocławskich.

Ujazd będący obecnie gminą miejsko-wiejską w województwie opolskim po raz pierwszy wzmiankowany został w dokumencie papieża Hadrian IV 23 kwietnia 1155 roku. Prawa miejskie Ujazd otrzymał jednak w XIII wieku – 25 maja 1223 roku, kiedy biskup wrocławski Wawrzyniec wystawił dokument lokacyjny miasta. Warto dodać, że prawdopodobnie około 1155 roku wybudowano w Ujeździe warowną basztę kamienną, po której do czasów dzisiejszych zachowały się jedynie fragmentaryczne elementy dolnej części baszty.

Zamek w Ujeździe wielokrotnie zmieniał właścicieli. W rękach biskupów wrocławskich pozostawał do 1443 roku. Wówczas książę opolski Bolko V zakupił zamek od biskupa Konrada z Oleśnicy. W XVI wieku właścicielem zamku został Mikołaj z Bielawy, a po nim kolejni przedstawiciele rodów szlacheckich i magnackich. Ostatnimi właścicielami była książęca rodzina Hohenlohe. Zakupiła ona dobra Ujazd wraz z zamkiem w latach 1837-1838, dokonując gruntownej przebudowy nadającej zamkowi wygląd barokowej rezydencji pałacowej. Rodzina Hohenlohe władała zamkiem do 1945 roku. Wówczas 23 stycznia 1945 roku wraz z wejściem wojsk Armii Czerwonej do Ujazdu, zamek został spalony i popadł w całkowitą ruinę. Dopiero w 2015 roku zabezpieczono ruiny przed dalszym rozpadem, a na piętrze pałacu urządzono taras widokowy, z którego można oglądać to, co pozostało po okazałym zamku biskupów wrocławskich.

Zamek biskupów wrocławskich w Ujeździe - fot. Tomasz Sanecki