Bair Irincheev - "Wojna fińska – Białe Piekło Sowietów"

Wojna fińska, zwana również wojną zimową wybuchła 30 listopada 1939 roku i miała być dla Armii Czerwonej przysłowiowym „spacerkiem”. Rosjanom stanowczy opór stawili żołnierze fińscy, którzy mimo ogromnej przewagi wroga potrafili długo się bronić. W wyniku konfliktu Finlandia utraciła spore terytorium, jednak utrzymała swoją niezależność. Temat wojny fińskiej podjął rosyjski pisarz, Bair Irincheev, który nie tylko przedstawił najważniejsze wydarzenia rozgrywającej się przez ponad trzy miesiące wojny, ale pokazał również, że niewielka Finlandia potrafiła powstrzymać rosyjskiego kolosa, ukazując przy tym jego słabość i braki.

Wprowadzając czytelnika do publikacji, rosyjski pisarz przedstawia przeciwników, a także ich wzajemne relacje oraz przyczyny wojny, która obnażyła słabość Związku Radzieckiego. Kolejne rozdziały to już opis walk, począwszy od walk na Przesmyku Karelskim, gdzie żołnierze fińscy udowodnili swoją wartość, niejednokrotnie mimo ogromnej przewagi osiągając sukcesy w walce z Rosjanami. Co ważne, mimo iż autor jest rosyjskim historykiem, zachował obiektywizm, ukazując czytelnikowi błędy, jakie popełniali dowódcy Armii Czerwonej. Wynikało to nie tylko z braku doświadczenia, spowodowanego wielką czystką pod koniec lat trzydziestych XX wieku, ale także brakiem koordynacji działań.

Bair Irincheev opisując poszczególnie działania wojenne, przedstawia je z perspektywy obu walczących stron. Wplatając w nie relacje i wspomnienia fińskich i radzieckich żołnierzy oraz odwołując się do źródeł historycznych, czytelnik poznaje ich tok myślenia, cele wojny oraz przeżycia, jakich doznawali na froncie. A w kolejnych opisach rosyjski historyk skupił się na walkach na północ od Jeziora Ładoga, w rejonie koła podbiegunowego, ponownie na Przesmyku Karelskim oraz na początku marca 1940 roku, gdzie decydujące ataki i przewaga Armii Czerwonej doprowadziły do sukcesów Rosjan  w rejonie Viipuri i Vuokosi.

Warto dodać, że atutem pracy, oprócz wspomnianego obiektywizmu autora, jest również obalenie wielu mitów, jakie narosły wokół wojny fińsko – radzieckiej.  Irincheev szczegółowo opisuje przyczyny porażek, a wręcz klęsk, jakie ponosili czerwonoarmiści, jak również długotrwałej obrony Finów, którzy dzięki doskonale opracowanym planom obronnym stawili Rosjanom opór, całkowicie ich zaskakując.

Pracę rosyjskiego historyka warto docenić także za załączone w publikacji ilustracje, zdjęcia, mapy oraz załączniki, w których autor wyjaśnia znaczenie żargonu fińskiego, objaśnia różnice w stopniach wojskowych w Armii Czerwonej i wojskach fińskich oraz porównuje skład radzieckich i fińskich dywizji piechoty.

Publikacja rosyjskiego historyka mimo że nie zostały w niej uwzględnione walki na morzu, w powietrzu oraz działania dyplomatyczne, jest godna uwagi. Zawiera najważniejsze opisy walk, a przede wszystkim relacje świadków i wspomnienia żołnierzy obu walczących stron. Dla historyków zajmujących się dziejami Związku Radzieckiego, a także działaniami wojennymi we wczesnych latach II wojny światowej, publikacja Baira Irincheeva z pewnością ich nie zawiedzie i dostarczy im wielu cennych informacji.

Autor: Bair Irincheev;
Tytuł: Wojna fińska. Białe Piekło Sowietów;
Wydawca: Wydawnictwo RM;
Miejsce i rok wydania: Warszawa 2015;
Liczba stron: 272;
Cena: 24,90 zł;
Książkę można zakupić u Wydawcy

Wyjątkowo Polecam! Świetna publikacja!!!