Rocznica obalenia despotycznego i krwawego dyktatora

Wszechobecna bieda, inwigilacja, terror, a także kult jednostki – zaś z drugiej strony bogactwo, przepych na salonach i próba odgrywania męża stanu i niezależnego wobec ZSRR polityka. Taką Rumunię stworzył jej dyktator Nicolae Ceaușescu. Dzisiaj, 22 grudnia mija już 29. rocznica obalenia tyrana, który doprowadził do upadku gospodarczego i międzynarodowej izolacji Rumunii.

22 grudnia 1989 roku próbujący jeszcze utrzymać władzę Ceaușescu, zdecydował się na ucieczkę, która zakończyła się dla niego i jego żony tragicznie. Trzy dni po ucieczce z Bukaresztu, 25 grudnia Nicolae i Elena Ceaușescu zostali rozstrzelani.

Nicolae Ceaușescu to jedna z najbardziej kontrowersyjnych postaci systemu komunistycznego po 1945 roku w Europie Środkowo – Wschodniej. Przez ponad dwadzieścia lat rządził bałkańskim państwem, gdzie otoczony był kultem jednostki, a jego tajna policja – Securitate – stała się symbolem krwawej dyktatury. Rumunię doprowadził do zapaści gospodarczej, wszechobecnej korupcji, a oderwany od rzeczywistości Ceaușescu zaczął być traktowany przez kraje Europy Zachodniej jak dyktator.

Sytuacja Ceaușescu zmieniła się diametralnie w drugiej połowie lat osiemdziesiątych XX wieku. Pogarszająca się sytuacja gospodarcza Rumunii, izolacja w Europie, rozpad bloku wschodniego, demokratyzacja państwa w Polsce, Czechosłowacji i na Węgrzech odbijały się głośnym echem w Rumunii. Do tego doszedł również konflikt z Michaiłem Gorbaczowem, przywódcą Związku Radzieckiego, który pozostawił rumuńskiego dyktatora bez pomocy gospodarczej i wsparcia politycznego.

Okres, w którym dyktator pozbawiony pomocy Związku Radzieckiego, pozostawiony przez wojsko i tajną policję – Securitate, które odwróciły się od wodza, był dla Nicolae Ceaușescu tragicznym momentem w jego życiu. Rewolucja w kraju, która wybuchła 21 grudnia rozlała się po całej Rumunii, a ucieczka 22 grudnia z Bukaresztu śmigłowcem i późniejsza podróż autostopem zakończyła się dla dyktatora i jego żony katastrofalnie. Stojący na czele Frontu Ocalenia Narodowego Ion Iliescu nie miał litości. Powołany specjalny sąd wojskowy przeprowadził proces Eleny i Nicolae Ceaușescu. Trwający niespełna godzinę proces zakończył się wyrokiem – karą śmierci. 25 grudnia ok. 15.00 Elena i Nicolae zostali rozstrzelani. Tak zakończyła się krwawa dyktatura w Rumunii, w której rozpoczęła się długa droga do demokracji.

Zdjęcie: Generał Wojciech Jaruzelski i dyktator Rumunii - Nicolae Ceaușescu, za Wikimedia Commons.