Joshua Rubenstein - "Ostatnie dni Stalina"

Śmierć Józefa Stalina 5 marca 1953 roku w Kuncewie była jednym z przełomowych wydarzeń w historii Związku Radzieckiego. Nie tylko ze względu na fakt, że odszedł przywódca drugiego mocarstwa atomowego, ale również człowiek, który odegrał kluczową rolę podczas II wojny światowej. Przebiegłość Stalina, podporządkowanie sobie Europy Środkowo – Wschodniej, stworzenie z ZSRR drugiej, po Stanach Zjednoczonych, potęgi świata, a także ogromna władza, jaką zdołał zagarnąć tylko dla siebie, są do dziś przedmiotem zainteresowania historyków. Próbują oni wciąż odpowiedzieć na jedno z najważniejszych pytań – W jaki sposób zmarł Józef Stalin oraz czy ktoś przyczynił się do jego śmierci? Odpowiedzi na te pytania szukał także Joshua Rubenstein - pisarz i niezależny wykładowca, specjalizującym się w historii Związku Sowieckiego.

W publikacji „Ostatnie dni Stalina” autor próbuje odtworzyć ostatnie dni Józefa Stalina, podejmowane przez niego decyzje, a także przygotowania do kolejnych krwawych czystek, które planował "Ojciec Narodu". Miały one w oczach Stalina doprowadzić przede wszystkim do zniszczenia Żydów mieszkających w Związku Sowieckim, co uwidacznia amerykański pisarz, który zwraca szczególną uwagę na ten fakt, pomijany przez wielu historyków. Gdyby bowiem doszło do zaplanowanych przez Stalina czystek w połowie lat pięćdziesiątych XX wieku, śmierć, zsyłki na Sybir do łagrów, represje czy przymusowa emigracja dotknęłaby kilka milionów Żydów zamieszkujących wówczas ZSRR. Autor analizuje przyczyny planowanych czystek, ale również ujawnia mechanizm represji, jaki Stalin wdrożył przeciwko Żydom. W dalszej części Rubenstein zajął się XIX Zjazdem KPZR w październiku 1952 roku, gdzie Stalin po raz ostatni publicznie przemawiał, spiskiem żydowskich lekarzy oraz zapowiedzią zmian w kierownictwie partii, jakie w 1952 roku zapowiedział Stalin.

To jednak nie jedyne tematy, jaki porusza Joshua Rubenstein w swojej książce. Ciekawą kwestią, która pojawia się na łamach książki jest sprawa zdrowia Stalina po 1945 roku, zainteresowanie zachodnich polityków i mediów stanem jego zdrowia oraz ostatnie dni i godziny przed śmiercią Stalina. Amerykański pisarz w tej kwestii relacjonuje, jak wyglądało ostatnie spotkanie na daczy w podmoskiewskim Kuncewie, w którym wzięli udział oprócz Stalina -  Beria, Bułganin, Chruszczow i Malenkow, a także co stało się w kolejnych dniach, kiedy doszło u Stalina do wylewu krwi do mózgu.

Te wydarzenia miały kluczowe znaczenie dla dalszej historii Związku Radzieckiego. Mimo śmierci Stalina karuzela zatrzymań, represji i czystek wciąż trwała. Przejęcie władzy przez Chruszczowa, niczego jednak nie zmieniło, dość szybko powrócono do Zimnej Wojny, zaprzepaszczając wielką szansę, jaką była możliwość zmiany kursu w Związku Radzieckim. Czytelnika z pewnością również zainteresuje dokładne podejście do kwestii aresztowania, oskarżenia i śmierci Ławrentija Berii. Amerykański pisarz zajął się tym temat drobiazgowo, przedstawiając między innymi listy Berii do towarzyszy partyjnych, w których próbował ratować swoje życie.

Czytając książkę „Ostatnie dni Stalina” czytelnik z pewnością nie będzie się nudził. Autor w ciekawy sposób zrelacjonował  nie tylko ostatnie dni i godziny Józefa Stalina, ale ostatnie decyzje, jakie chciał podjąć przywódca Związku Radzieckiego. Śmierć 5 marca 1953 roku przekreśliła plany Stalina, zmieniła sytuację polityczną w ZSRR, gdzie do władzy doszedł Chruszczow, jednak jak analizuje autor publikacji, nie zmieniło wewnętrznej sytuacji i polityki zagranicznej ZSRR. Politycy, którzy bowiem doszli do władzy związani byli ze stalinowskim systemem. Doszli do władzy dzięki Stalinowi i wiedzieli co trzeba zrobić, aby utrzymać się przy niej, dlatego nieograniczona kontrola nad życiem ludzi, represje, łagry i wszechobecny strach zarówno w Związku Sowieckim, jak również w polityce zagranicznej, pozwalało żyć komunistycznemu państwu, które jak się okazało stwarzało tylko... pozory.

Joshua Rubenstein jest pisarzem i niezależnym wykładowcą, specjalizującym się w historii Związku Sowieckiego. Absolwent Columbia University, gdzie studiował filologie rosyjską. Autor licznych publikacji prasowych i książek, poświęconych polityce Związku Sowieckiego.

Autor: Joshua Rubenstein;
Tytuł: „Ostatnie dni Stalina”;
Wydawca: Wydawnictwo Prószyński i S-ka;
Miejsce i rok wydania: Warszawa 2017;
Liczba stron: 301;
Cena: 33,30 zł;
Książkę można zakupić u WYDAWCY

Wyjątkowo Polecam! Świetna publikacja!!!