Losy żydowskich żołnierzy Hitlera - Bryan Mark Rigg

Temat ujęty w publikacji Bryana Marka Rigga z pewnością zainteresuje nie tylko historyków. Autor na podstawie indywidualnych narracji ukazuje losy Żydów i pół-Żydów tzw. Mischlingów, którzy walczyli w Wehrmachcie i nie byli - jakby się zdawało szeregowymi żołnierzami - lecz wielu z nich było oficerami, jak między innymi generał Fritz Bayerlein, feldmarszałek Erhard Milch, generał lotnictwa Helmut Wilberg czy admirał Bernhard Rogge.

Jaki pisze autor książki:

„Losy Żydów i mischlingów przedstawione w tej książce ukazują, jak ustawy rasowe dotknęły ich osobiście, rozmiar prześladowań, jakich doświadczyli, oraz podzieloną lojalność, z jaką wielu zmagało się za czasów nazistów i potem. Znajdowali się w niedorzecznej sytuacji, służąc w armii, podczas gdy naziści prześladowali członków ich rodziny”

Bryan Mark Rigg ukazuje nie tylko historię Żydów, którzy walcząc w szeregach Wehrmachtu, przeżyli II wojnę światową, ale również ukazuje w jaki sposób byli odbierani przez innych Żydów, którzy na wieść o ich pobycie w armii niemieckiej odrzucali ich, nie chcąc mieć z nimi nic do czynienia. Autor wyjaśnia także jakie różnice zachodziły w identyfikacji czy ktoś był Żydem zarówno w Niemczech pod 1933 roku, jak również wśród Żydów zgodnie z halachą, czyli prawem rabinicznym. Mimo ustaw norymberskich, jak również decyzji Hitlera z kwietnia 1940 roku o usunięciu z sił zbrojnych pół-Żydów, wielu z nich pozostało w Wehrmachcie o dziwo... za aprobatą samego Hitlera lub ukrywając żydowskich przodków. Bryan Rigg słusznie zauważa również, że historycy nie badali szczegołowo losów mischlingów, a temat ten jak widać jest nie tyle interesujący, co skomplikowany.

Autor jako pierwszego w swojej publikacji ukazuje Helmutha Koppa, którego matką była Żydówka, zaś ojciec chrześcijaninem. Tak mieszanych małżeństw zarówno w Niemczech, jak i w całej Europie było tysiące, jednak na co zwraca uwagę Rigg dzieci pochodzące z tych związków w przypadku rozpadu małżeństwa lub śmierci jednego z rodziców przeżywały niejednokrotnie odrzucenie ze strony rodziny jednego z rodziców. Tak było właśnie w przypadku Koppa, który został porzucony przez żydowskich dziadków i znalazł się w sierocińcu. Jego dalsze losy po śmierci ojca, a także całkowitemu odrzuceniu przez rodzinę pokazują, w jakim położeniu znaleźli się młodzi mężczyźni. Ich historia jest bardzo trudna, dla wielu być może nie do przyjęcia, ale prawdziwa.

Relacje mężczyzn, którzy wstępowali do Wehrmachtu, gdzie byli narażeni na zdemaskowanie, jak również ich dalsze losy już po zakończeniu II wojny światowej, gdzie z ust rodziny dowiadywali się, że są żydowskimi nazistami, a śmierć w obozie koncentracyjnym byłaby dla nich lepsza niż służba w Wehrmachcie, są wstrząsające. Dlaczego zdecydowali się na to, aby opowiedzieć o tym co przeżyli w czasach reżimu hitlerowskiego i co spotkało się ze strony swoich rodzin? Dla wielu z nich to przecież bolesne wspomnienia z czasów młodości, ale jednak zrobili to, aby ukazać prawdę i czasy w których przyszło im żyć.

Wśród osób, które autor przedstawił na łamach książki są: porucznik Arno Spitz, kapitan Edgar Jacoby, SS-Rottenführer Karl-Heinz Löwy, porucznik Paul-Ludwig Hirschfeld, kapitan Horst von Oppenfeld, unteroffizier Günther Scheffler, gefrajter Karl-Heinz Scheffler, gefrajter Helmut Krüger, obersschütze Klaus-Peter Scholz, unteroffizier Karl-Arnd Techel, schütze Hans Meissinger, gefrajter Friedrich Wilhelm Schlesinger, feldmarszałek Erhard Milch, generał lotnictwa Helmut Wilberg, kapitan Ernst Prager, admirał Bernhard Rogge, obergefrajter Dieter Fischer, obergefrajter Horst Geitner, oberbaurat Franz Mendelssohn oraz podpułkownik Ernst Bloch. Każdego z nich łączyło jedno… byli z pochodzenia Żydami, pół-Żydami lub ćwierć-Żydami. Dla większości z nich służba w wojsku była zaszczytem, jednak wielu na ochotnika zgłosiło się do Wehrmachtu, aby ich rodziny uniknęły prześladowań… do czasu. Historia żołnierzy pochodzenia żydowskiego ukazuje nam całą sprzeczność ustaw norymberskich oraz innych aktów, które były stosowane według potrzeb, co uwidaczniają takie dokumenty wydawane w III Rzeszy Niemieckiej jak: zaświadczenie o niemieckim pochodzeniu – Deutschblütigkeitserklärung czy specjalne pozwolenie na pozostanie w siłach zbrojnych – Genehmigung. System stworzony przez Hitlera i jego towarzyszy partyjnych był nieustannie łamany. Doskonały przykład feldmarszałka Erharda Milcha, który był prawą ręką i zastępcą Göringa, ukazuje jakie sprzeczności występowały w Niemczech.

Na co warto również zwrócić uwagę to fakt, że wszyscy wymienieni w książce żołnierze byli odznaczenie wieloma wysokim odznaczeniami, brali udział w morderczych bitwach na froncie wschodni, gdzie wykazali się bohaterstwem, a mimo to ich rodziny w Niemczech były prześladowane. Autor ukazując wspomnienia tych żołnierzy zwraca również uwagę na fakt, że pochodzili z rodzin o tradycjach wojskowych i chrześcijańskich, byli potomkami uczestników wojen: francusko – niemieckiej w 1870-1871 roku czy I wojny światowej, a także mimo prześladowań nie odwrócili się od swojej ojczyzny. We wspomnieniach uderza również żołnierska braterskość na polu bitwy. Wielu żołnierzy wiedząc, że ich współtowarzysze walki są pochodzenia żydowskiego nie prześladowało ich, a niejednokrotnie nawiązywały się między nimi przyjaźnie.

Wspomnienia żołnierzy odnoszą się także do czasów powojennych, w których zostali odrzuceni przez Żydów, mających im za złe, że służyli w Wehrmachcie. W tym miejscu wielu z nich dość emocjonalnie podchodzi do tej sprawy, często nie rozumieją dlaczego są odrzucani przez swoich rodaków, którzy nie potrafią zrozumieć w jakich sytuacji się znaleźli. Tym samym z jednej strony Bryan Mark Rigg w swojej publikacji ukazuje najpierw wstrząsający obraz ludzi usiłujących przetrwać w nazistowskich Niemczech, na wojnie, a potem w powojennym świecie, w którym zostają odrzucenie ze względu na swoje zachowanie i przeszłość. A przecież wielu z nich nie miało wyboru. Chcieli przeżyć, ochronić swoje rodziny przez prześladowaniami, jak również normalnie żyć mimo rasistowskich praw, które w Niemczech ustanowiono w latach trzydziestych XX wieku.

„Losy żydowskich żołnierzy Hitlera” są publikację odważną i wstrząsającą. Ukazują losy żydowskich żołnierzy, którzy odważyli się ujawnić skrywane przez lata tajemnice swojego życia. Dla wielu z nich wspomnienia były bolesne, powracały dawne obrazy z życia, w których nie brakowało tragicznych wydarzeń, a mimo to opowiedzieli swoje historie, przybliżając ten trudny i mało znany temat z historii III Rzeszy Niemieckiej.

Autor: Bryan Mark Rigg;

Tytuł: „Losy żydowskich żołnierzy Hitlera”;

Wydawca: Wydawnictwo Rebis;

Miejsce i rok wydania: Poznań 2018;

Liczba stron: 374;

Cena: 39,92 zł;

Książkę można zakupić w WYDAWNICTWIE REBIS