Jak Związek Radziecki wygrał wojnę – Mark Sołonin

Najnowsza publikacja Marka Sołonina „Jak Związek Radziecki wygrał wojnę” z pewnością wśród wielu czytelników wzbudzi emocje. Rosyjski pisarz nie tylko obnaża kłamstwo związane z Wielką Wojną Ojczyźnianą, ale udowadnia, że Związek Radziecki był przygotowany do wojny w 1941 roku, ale jako agresor, nie zaś z pozycji obrony, jak również obala wszechobecną tezę, jakoby Stalin chciał iść na pomoc Czechosłowacji w 1938 roku, a nie wysłał nawet noty protestacyjnej do MSZ Niemiec oraz nie wezwał ambasadora Niemiec na rozmowę w sprawie działań związanych z kryzysem sudeckim. Kolejnym mitem, który obala Sołonin jest blokada Leningradu. W historiografii opisywana jako bohaterska obrona miasta, z niedolą i ubóstwem jego mieszkańców, którzy umierali nie tylko w wyniku działań wojennych, ale z powodu głodu i zimna. Niestety na tym opisie jest jednak poważna rysa… Sołonin nie waha się opisać, że to wskutek nieudolności rządu radzieckiego na czele ze Stalinem, ludność Leningradu została skazana na głód i śmierć, bowiem władze radzieckie miały inne cele wojenne niż zapewnienie żywności i opału walczącemu miastu.

Aby opisać to, co ujął w książce Mark Sołonin zacznijmy jednak od początku. Autor już na początku książki analizuje zachowanie Józefa Stalina w związku z kryzysem monachijskim. Jak pisałem powyżej, nie zrobił on nic, co mogłoby pomoc Czechosłowacji, mimo że naiwny prezydent tego kraju Edward Benesz wierzył, ze Związek Radziecki jest w stanie uratować jego kraj. W rzeczywistości Stalin dążył do jednego: krwawej i wyniszczającej wojny na Zachodnie Europy, po której Armia Czerwona ruszy na Zachód, podbijając osłabione kraje europejskie. Drugim ważnym aspektem poruszonym w pracy jest kwestia przygotowań Związku Radzieckiego do wojny z Niemcami. Na podstawie gier wojennych, ujawnionej dokumentacji, jak również analizując dostępne materiały źródłowe, Mark Sołonin dowodzi, że Stalin przygotowywał Armię Czerwoną do wojny z Niemcami, a przemawiają za tym przedstawione w książce hipotezy, które nie mogą budzić wątpliwości, a mianowicie że: Armia Czerwona była w stanie ukrytego rozwinięcia w czerwcu 1941 roku, na bazie sztabów i jednostek okręgów wewnętrznych tworzono arie odwodu Naczelnego Dowództwa, które zmierzały nocą w kierunku zachodnim, jak również pod przykrywką ćwiczeń do armii powołano około 800 tys. rezerwistów. Kolejnymi argumentami są: zaskoczenie Naczelnego Dowództwa i samego Stalina atakiem III Rzeszy na ZSRR 22 czerwca 1941 roku, bowiem jedną z hipotez – dość ciekawą i śmiałą – jest zaplanowana seria prowokacji, zaplanowanych przez Stalina, a które miały usprawiedliwić agresję ZSRR wobec Niemiec. Na co warto jednak zwrócić uwagę to powyższa hipoteza nie ma żadnego oparcia w dokumentach i nigdy nie będzie miała, bowiem jeśli istniały jakiekolwiek dokumenty, to z pewnością Stalin nakazał je zniszczyć. Warto również wspomnieć o tajemniczych dwóch mobilizacjach ogłoszonych w jednym dniu. Czy jedna z nich była właśnie tą dotyczącą planowanego ataku na Niemcy po serii radzieckich prowokacji?

Niemniej ciekawym rozdziałem jest ten poświęcony oblężeniu Leningradu. Sołonin nie tylko prezentuje dane dotyczące ludności, której w mieście Lenina mogło być nawet około 3 mln, ale również próbuje zestawić statystycznie, ile ton mąki, warzyw, owoców, chleba, kaszy, mięsa czy ryb potrzebowało miasto, aby dziennie wyżywić mieszkańców Leningradu, przyjmując stosunkowo małe normy dziennej racji żywnościowej. Najważniejsze są jednak fakty, które jednoznacznie pokazują, że za wszechobecny głód podczas oblężenia Leningradu przez wojska niemieckie, śmierć mieszkańców oraz brak pomocy odpowiada Stalin i jego najbliższe otoczenie, które miało inne priorytety wobec Leningradu niż pozostali tam na pastwę losu mieszkańcy. Jak dowodzi Mark Sołonin dla Stalina najważniejsze była ewakuacja niezbędnych jednostek Armii Czerwonej i sprzętu, a ukazana po wojnie bohaterska postawa mieszkańców Leningradu opierająca się zamkniętemu pierścieniowi stworzonemu przez wojska niemieckie jest częściową fikcją, bowiem przez ani jeden z 872 dni oficjalnie zaliczanych do oblężenia Leningradu, Niemcy nie zamknęli miasta w całkowitym okrążeniu. Przez cały czas istniały wodne albo lądowe drogi dostarczania zaopatrzenia, a przez długi czas funkcjonowała nawet nieodległa bocznica kolejowa, które umożliwiały transport żywności przeznaczonej dla ludności cywilnej. Oczywiście nawet dzisiaj w Rosji wciąż widoczna jest narracja ukazująca całkowitą blokadę miasta, czego skutkiem był głód, brak opału i wszechobecna śmierć, a nawet przypadki kanibalizmu. Publikacja Marka Sołonina jednak odkłamuje tę narrację, pokazując wprost, że za zaistniałą sytuację w oblężonym Leningradzie odpowiadają zarówno Niemcy, ale także fatalne decyzje Stalina i jego otoczenia.

Ważną kwestią poruszoną przez autora jest także pomoc Stanów Zjednoczonych dla Związku Radzieckiego w ramach programu lend-lease, błędy popełnione przez Hitlera, który jak pisze autor „...Nawet nie próbował owijaj w bawełnę i przedstawiać swojej agresji przeciwko ZSRR jako kampanii wyzwoleńczej...”, co miałoby ogromne znaczenie, w pierwszym okresie wojny, kiedy Białorusini, Ukraińcy i ludność państw nadbałtyckich witała Wehrmacht jak wyzwolicieli, ale także powojennej sytuacji Stanów Zjednoczonych i Związku Radzieckiego, które skupione były na rywalizacji o arsenał broni nuklearnej.

Publikacja Marka Sołonina z pewnością warta jest uwagi ze względu na fakt, jak zakłamana jest oficjalna historia Wielkiej Wojny Ojczyźnianej. Wskazane w książce hipotezy poparte dokumentami i materiałami źródłowymi, a także szczegółowymi analizami ukazują jak Związek Radziecki przygotowywał się do wojny z Niemcami, jaką prowadził grę polityczną z aliantami oraz jakie zostały popełnione błędy, które mogły zaważyć na losie Związku Radzieckiego i Józefa Stalina. Dzięki publikacji rosyjskiego historyka możemy poznać ważne opinie, ale także dowody wskazujące na winę Stalina i jego najbliższego otoczenia, którzy nie uniknęli kompromitujących błędów w czasie Wielkiej Wojny Ojczyźnianej.

Mark Sołonin urodził się w 1958 roku w Kujbyszewie, ukończył tamtejszy Instytut Lotniczy i pracował w tajnym biurze konstrukcyjnym. Od blisko trzydziestu lat bada historię udziału ZSRR w II wojnie światowej. Wydawnictwo Rebis wydało już kilka jego bestsellerów: „22 czerwca 1941, czyli jak zaczęła się Wielka Wojna Ojczyźniana”, „23 czerwca. Dzień „M”, „Na uśpionych lotniskach...”, „25 czerwca. Głupota czy agresja?”, „Nic dobrego na wojnie”, „Czerwiec 1941. Ostateczna diagnoza”.

Zdjęcie: Leningrad. Płonące budynki przemysłowe nad Newą. Widoczne także wieże Ławry Aleksandra Newskiego - źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe, data wydarzenia: wrzesień 1941 roku, autor: Freytag, sygnatura: 2-1691.

Autor: Mark Sołonin;
Tytuł: „Jak Związek Radziecki wygrał wojnę”;
Wydawca: Wydawnictwo Rebis;
Miejsce i rok wydania: Poznań 2021:
Ilość stron: 296;
Cena: 35,92 zł;
Książkę można zakupić w Wydawnictwie Rebis