HISTORIA - KARTKA Z KALENDARZA - 28 LUTEGO

28 lutego 1973 roku zmarł we Francji wiceadmirał Józef Unrug, w latach 1925-1939 dowódca floty polskiej, zaś w czasie kampanii wrześniowej w Polsce w 1939 roku dowodził wszystkimi siłami wyznaczonymi do obrony polskiego Wybrzeża.

Józef Unrug /właściwie Joseph von Unruh/ urodził się w Brandenburgii w zamożnej rodzinie z tradycjami wojskowymi. W 1904 roku rozpoczął naukę w niemieckiej szkole marynarki wojennej. W czasie I wojny światowej od 1917 do 1919 roku był dowódcą flotylli okrętów podwodnych marynarki niemieckiej, a jego doświadczenie pozwoliło mu objąć nawet stanowisko komendanta szkoły okrętów podwodnych.

Po zakończeniu wojny i odrodzeniu się państwa polskiego Józef Unrug zdecydował się porzucić marynarkę wojenną Niemiec i wstąpić do polskiej armii. Warto podkreślić, że rodzina Unrugów miała związki z Polską i sięgały one co najmniej XVII wieku. Po przybyciu do Polski został przyjęty do polskiej marynarki wojennej w stopniu kapitana. Za własne pieniądze zakupił pierwszy polski okręt ORP „Pomorzanin”. W 1925 roku Józef Unrug otrzymał dowództwo floty w Gdyni, a w 1932 roku stopień kontradmirała. Pełnił tę funkcję do 1939 roku, zaś w czasie wojny z Niemcami został Dowódcą Obrony Wybrzeża. Skapitulował dopiero 2 października 1939 roku.

W niewoli niemieckiej był przetrzymywany w obozach jenieckich, tam posługiwał się wyłącznie językiem polskim, odpowiadając, że niemieckiego zapomniał 1 września 1939 roku wraz z napaścią Niemiec na Polskę.

Po wyzwoleniu wyjechał do Wielkiej Brytanii, gdzie został mianowany zastępcą szefa Kierownictwa Marynarki Wojennej w Londynie. Tam również doczekał się awansu do stopnia wiceadmirała w 1946 roku, jednak dwa lata później, w 1948 roku wyjechał do Maroka, gdzie prowadził firmę transportową.

Po kilku latach powrócił do Europy, osiadł we Francji, gdzie dorabiał jako kierowca ciężarówki. Zmarł 28 lutego 1973 roku w Lailly-en-Val. Pochowany został na cmentarzu w Montresor, jednak w 2018 roku szczątki Józefa Unruga i jego żony zostały ekshumowane i przewiezione z Francji do Polski, a następnie pochowane w Kwaterze Pamięci na Cmentarzu Marynarki Wojennej.

W 2018 roku prezydent Polski Andrzej Duda awansował pośmiertnie Józefa Unruga do stopnia admirała floty.

Zdjęcie: Józef Unrug, komandor, dowódca polskiej floty wojennej - fotografia sytuacyjna (siedzi na fotelu, przy oknie), Narodowe Archiwum Cyfrowe, rok wykonania zdjęcia: 1928, sygnatura: 1-W-609.