HISTORIA - KARTKA Z KALENDARZA - 17 SIERPNIA

17 sierpnia 1649 roku pod Zborowem została zawarta polsko-kozacka ugoda na mocy której między innymi: zwiększono rejestr kozacki z 6 do 40 tysięcy żołnierzy, hetmanem wojska zaporoskiego został Bohdan Chmielnicki, przyznano miejsce w Senacie prawosławnemu metropolicie kijowskiemu oraz zabroniono powrotu duchowieństwa unickiego na ziemie województw: czernichowskiego, kijowskiego i bracławskiego.

Ugoda pod Zborowem zakończyła 22 sierpnia trwające od 10 lipca 1649 roku oblężenie Zbaraża. Oblężonym siłom polskim dowodzonym przez Jeremiego Wiśniowieckiego ruszył z odsieczą nowy król Jan II Kazimierz Waza. Pod Toporowem otrzymał informacje od posłańców ze Zbaraża o sytuacji obrońców, między innymi Mikołaja Skrzetuskiego, co przyśpieszyło marsz wojsk królewskich w stronę twierdzy.

Armia Jana Kazimierza została jednak zaatakowana przez połączone siły kozacko-tatarskie pod Zborowem 15-16 sierpnia 1649 roku. Dzień później, 17 sierpnia dzięki poprowadzonym przez kanclerza Jerzego Ossolińskiego rokowaniom z Islamem III Girejem, doszło do zawarcia ugody, na mocy której Chmielnicki pozostał Hetmanem Wojsk Zaporoskich, rejestr Kozaków został zwiększony z 6 do 40 tysięcy, zaś województwa: kijowskie, bracławskie i czernihowskie miały pozostać pod kontrolą Kozaków. Ponadto metropolita kijowski miał zasiadać w Senacie oraz Polska miała wypłacić zaległe upominki chanowi Tatarów, jak również zezwalano Tatarom na zgrabienie jasyru, w drodze powrotnej na Krym.

Zdjęcie: Juliusz Kossak - Mikołaj Gniewosz ratuje króla w bitwie pod Zborowem, źródło: Kazimierz Olszański: Juliusz Kossak, Ossolineum 1988, ISBN 83-04-02930-8, data: 1897 rok, za Wikimedia Commons, domena publiczna.