HISTORIA - KARTKA Z KALENDARZA - 17 PAŹDZIERNIKA

17 października 1863 roku Romuald Traugutt przejął władzę od Rządu Narodowego i został ostatnim dyktatorem powstania styczniowego.

22 stycznia 1863 roku Manifestem Tymczasowego Rządu Narodowego wydanym w Warszawie rozpoczęło się powstanie styczniowe, największy w XIX wieku polski zryw narodowy, który podobnie jak inne polskie powstania zakończyło się druzgocącą klęską Polaków.

Jedną z przyczyn wybuchu powstania styczniowego była polityka prowadzona przez cara Aleksandra II, a także Aleksandra Wielopolskiego, który był naczelnikiem rządu cywilnego w Królestwie Polskim. To właśnie wprowadzona przez niego tzw. branka, a więc pobór do wojska carskiego przeprowadzona z 14 na 15 stycznia 1863 roku doprowadziła wkrótce do wybuchu powstania styczniowego.

Komitet Centralny Narodowy 19 stycznia uchwalił powierzenie dyktatury i naczelnego dowództwa powstania gen. Ludwikowi Mierosławskiemu, a 22 stycznia wydał w Warszawie Manifest, który był początkiem powstania styczniowego.

Mimo zrywu powstańczego, próby zachęcenia do niego chłopów zakończyły się niepowodzeniem. Dla chłopów najistotniejszym dokumentem był ukaz carski z 2 marca 1864 roku dotyczący ich uwłaszczenia i nadający im uprawianą przez nich ziemię.

Powstanie styczniowe było kolejnym zrywem polskiej ludności dążącej do odzyskania niepodległości, które zakończyło się dotkliwym upadkiem. Powstanie z lat 1863 – 1864 zostało potraktowane przez cara Aleksandra II i jego administrację jako kolejne ostrzeżenie, informujące o niebezpieczeństwie jakie groziło carowi ze strony Polaków. Car wyciągnął daleko idące wnioski wobec powstania, a jednym z nich było doświadczenie, ze Polakom nie wolno pobłażać.

Wśród wydarzeń, które miała znaczący wpływ na upadek powstania było aresztowanie przez carską policję Romualda Traugutta – ostatniego dyktatora powstania styczniowego.

Carscy policjanci aresztowali Michała Czarneckiego 11 kwietnia 1864 roku. To właśnie pod tym nazwiskiem zakonspirowany był dyktator powstania styczniowego, przywódca tajnego Rządu Narodowego, Romuald Traugutt, którego wydał urzędnik skarbowy Rządu Narodowego - Artur Goldman.

Traugutta osadzono w X Pawilonie Cytadeli Warszawskiej. 19 lipca 1864 roku rosyjski sąd wojskowy skazał go na śmierć przez powieszenie, a wyrok wykonano na stokach Cytadeli Warszawskiej 5 sierpnia 1864 roku.

Zdjęcie: Romuald Traugutt - ostatni dyktator powstania styczniowego 1863 - 1864, źródło: opublikowano na licencji Creative Commons, za Wikimedia Commons, domena publiczna.