HISTORIA - KARTKA Z KALENDARZA - 17 MARCA

17 marca 1921 roku uchwalono w odrodzonej Rzeczypospolitej Polskiej konstytucję marcową, zgodnie z którą Polską była republiką z przewagą władzy ustawodawczej nad wykonawczą.

Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej składała się z 126 artykułów, podzielonych na 7 rozdziałów. Organami władzy ustawodawczej był Sejm i Senat. Z kolei prezydent stał na czele władzy wykonawczej i wybierany był na siedmioletnią kadencję przez połączony Sejm i Senat, czyli Zgromadzenie Narodowe. Prezydent reprezentował Polskę na arenie międzynarodowej, w czasie pokoju był najwyższym zwierzchnikiem sił zbrojnych. Prezydent nie posiadał jednak inicjatywy  ustawodawczej, ani prawa weta wobec uchwalanych ustaw.

Obok prezydenta władzę wykonawczą sprawował rząd, który określał najważniejsze zadania polityki wewnętrznej i zagranicznej.

Warto dodać, że wśród zapisów konstytucja marcowa gwarantowała obywatelom ochronę życia, wolności i mienia, bez różnicy pochodzenia, narodowości, języka, rasy lub religii. Zapewniała wolność słowa, prasy oraz swobodę zawiązywania związków i stowarzyszeń. Mówiła również o wolności sumienia i wyznania.

Konstytucja marcowa z 17 marca 1921 roku została została uzupełniona o tzw. nowelę sierpniową w 1926 roku, która wzmocniła władzę wykonawczą wobec parlamentu, zaś konstytucja kwietniowa w 1935 roku zastąpiło konstytucję marcową.

Zdjęcie: Konstytucja marcowa 1921 roku, poprzedzona obszernym wstępem Tadeusza Gluzińskiego. Wydawnictwo opublikowane nakładem Związku Ludowo-Narodowego, za Wikimedia Commons, domena publiczna.