HISTORIA - KARTKA Z KALENDARZA - 16 LIPCA

16 lipca 1941 roku do niewoli niemieckiej dostał się syn Józefa Stalina - Jakow Dżugaszwili.

W dniu 16 lipca 1941 roku wojska Wehrmachtu zajęły Smoleńsk, jedno ze strategicznych miast na drodze do Moskwy. W okolicach Witebska do niewoli niemieckiej dostał się Jakow Dżugaszwili.

Jakow Dżugaszwili był najstarszym synem Józefa Stalina i jego pierwszej żony Jekateriny Swanidze. Wychowywał się u rodziny matki w Tbilisi w Gruzji, skąd pochodziła rodzina Józefa Stalina. Jakow nigdy nie miał dobrych, ojcowskich relacji ze Stalinem, jednak mimo to na żądanie ojca wstąpił w 1938 roku do wojska i w Akademii Artyleryjskiej dosłużył się stopnia porucznika.

Po wybuchu wojny Jakow będący oficerem objął dowództwo nad baterią artylerii 14. pułku w rejonie Witebska, gdzie dostał się do niewoli niemieckiej. Niemcy zdając sobie sprawę, że mają w rękach syna przywódcy ZSRR – Józefa Stalina, próbowali wykorzystać ten fakt propagandowo. Dżugaszwili był przetrzymywany w oflagu w Hammelbergu, skąd po nieudanej próbie ucieczki trafił do obozu w Lubece.

Następnie syna Józefa Stalina przewieziono do obozu w Sachsenhausen. Kiedy wojska Wehrmachtu zostały pokonane pod Stalingradem w lutym 1943 roku, Niemcy wysunęli propozycję wymiany syna Stalina za wziętego do niewoli pod Stalingradem feldmarszałka Paulusa. Przywódca ZSRR jednak odmówił, podtrzymując stanowisko, że „nie ma jeńców wojennych – są zdrajcy ojczyzny”.

Jakow Dżugaszwili pozostał w niewoli niemieckiej, gdzie 14 kwietnia 1943 roku w obozie w Sachsenhausen rzucił się na ogrodzenie z drutu kolczastego, po czy został zastrzelony przez strażników.

Zdjęcie: Jakow Dżugaszwili - syn Józefa Stalina - fotografia sytuacyjna w płaszczu na lotnisku polowym przed odlotem na przesłuchanie, źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe, autor: Rompel, data wydarzenia: lipiec 1941 roku, sygnatura: 2-1601.