HISTORIA - KARTKA Z KALENDARZA - 1 MAJA

1 maja 1576 roku w Krakowie odbył się ślub Anny Jagiellonki i Stefana Batorego a następnie koronacja w katedrze wawelskiej. 

Anna Jagiellonka była córką była córką Zygmunta I Starego i Bony Sforzy, a jednocześnie młodszą siostrą Zygmunta Augusta. Jej życie nie zwiastowało, że będzie odgrywać tak ważną rolę w Rzeczpospolitej. Po przejęciu samodzielnych rządów w 1548 roku przez brata Zygmunta II Augusta, konflikt syna z matką Boną Sforzą doprowadził w końcu do wyjazdu Bony do Bari we Włoszech.

Anna Jagiellonka pozostawiona w Polsce na łasce brata nie miała widoków na wyjście za mąż. Wszystko zmieniło się jednak po śmierci króla w 1572 roku, kiedy Anna Jagiellonka stała się czołową osobistością w kraju.

Infantka, jak nazywano Annę Jagiellonkę, została wciągnięta w wir najważniejszych wydarzeń w państwie. Przywiązana do Jagiellonów szlachta zobowiązała wybranego w 1573 roku na króla polski Henryka Walezego do poślubienia Anny Jagiellonki. Do ślubu nie doszło nie tylko z powodu ucieczki Walezego do Francji w 1574 roku, ale również niechęci młodego króla do o wiele starszej od siebie kobiety.

W trakcie nowej elekcji 15 grudnia 1575 roku Anna Jagiellonka została okrzyknięta królową Polski. Jej mężem już wkrótce miał zostać książę Siedmiogrodu Stefan Batory. Warto dodać, że jednym z warunków objęcia tronu przez księcia Siedmiogrodu był ślub z Anną Jagiellonką, który odbył się wraz z koronacją 1 maja 1576 roku w katedrze wawelskiej.

Małżeństwo Batorego i Anny Jagiellonki nie było jednak udane. Nowy król Polski był młodszy od swojej żony o 10 lat /Batory miał 43 lata, zaś Anna Jagiellonka 53 lata/. Nie tylko jednak chodziło o różnicę wieku, ale przede wszystkim względy polityczne, bowiem Anna formalnie będąc królem Polski chciała mieć równorzędny wpływ na politykę w kraju razem z mężem, na co Stefan Batory nie miał zamiau się godzić.

To dość szybko doprowadziło do konfliktu między małżonkami. Batory nie tylko stronił od łoża, ale unikał za każdym razem swojej żony spędzając więcej czasu na wojnach niż na dworze w obecności Anny Jagiellonki.

Anna Jagiellonka przeżyła Stefana Batorego o dziesięć lat mimo że była od niego o 10 lat starsza. Batory zmarł 12 grudnia 1586 roku, zaś wdowa po polskim królu w Warszawie w 1596 roku.

Warto dodać, że po śmierci Stefana Batorego w 1586 roku zaangażowała się w walkę, aby jej siostrzeniec Zygmunt III Waza, którego wspierała wraz z hetmanem Janem Zamojskim w staraniach o koronę, zdobył tron polski, co udało się ostatecznie w 1588 roku, dzięki zwycięstwu wojsk Zamojskiego pod Byczyną.

Zdjęcia:

Portret króla Stefana Batorego na obrazie Marcina Kobera - 1583 rok, źródło: Muzeum Lubelskie z Lublinie, fotograf: praca własna - Artinpl, za Wikimedia Commons, domena publiczna;

Portret Anny Jagiellonki w stroju koronacyjnym, autor: Marcin Kober /1550-1598/, data: 1576, zbiór: Bazylika archikatedralna św. Stanisława i św. Wacława w Krakowie, za Wikimedia Commons, domena publiczna.