Grunwald 1410 – recenzja książki Jana Wróbla

Bitwa pod Grunwaldem, która rozegrała się 15 lipca 1410 roku była jednym z największych zwycięstw w historii polskiego oręża, a jednocześnie zapoczątkowała powolny upadek Zakonu Krzyżackiego. Publikacji na temat bitwy, która rozegrała się ponad 600 lat temu nie brakuje na naszym rynku wydawniczym, a mimo to historyk Jan Wróbel w książce „Grunwald 1410” na nowo przedstawia czytelnikom konflikt Polski i Litwy z Zakonem Krzyżackim. Autor nie tylko odtwarza najważniejsze wydarzenia poprzedzające bitwę oraz jej przebieg, ale również sięga po średniowieczne kroniki, najnowsze prace polskich i zagranicznych historyków, starając się ukazać ile jeszcze tajemnic kryje Grunwald i wydarzenia towarzyszące jednej z największych bitew w średniowieczu.

Czytelnik sięgając po książkę Jana Wróbla zdziwi się jak wiele różnych jest opinii i toczących się sporów na temat bitwy pod Grunwaldem, jej przebiegu, udziału polskich i litewskich wojsk oraz zdarzeń, jakie miały miejsce bezpośrednio po niej.

Publikację polski historyk podzielił na kilka części, w których nie tylko skupił się na przebiegu bitwy z udziałem polskich, litewskich i innych wojsk wspierających nasz kraj oraz sytuacji wojsk Zakonu Krzyżackiego, ale również kto odegrał kluczową rolę w bitwie. Tutaj polski historyk odnosi się do szans Krzyżaków w odniesieniu zwycięstwa, a także do jednego z kluczowych momentów w bitwie – ucieczki czy zaplanowanego manewru wojsk litewskich, który miał przesądzić o losach starcia. Autor opisuje także prawdopodobnie ustawienie wojsk na polach Grunwaldu, poselstwa krzyżackiego z dwoma nagimi mieczami, które miało sprowokować Polaków do walki oraz przybliża rolę obydwu wodzów – Władysława Jagiełły i Witolda w bitwie.

Warto podkreślić, że polski historyk stara się ukazać zakłamania, jakie pojawiają się w źródłach historycznych na temat bitwy. Odnosząc się do źródeł pojawia się wiele pytań: kto dowodził w bitwie, a być może Jagiełło i Witold byli sobie równi na polu bitwy, jakie błędy i dlaczego popełnił w bitwie Wielki Mistrz Ulrich von Jungingen, jakie chorągwie odegrały kluczową rolę w bitwie, a także jaki popełnili błąd Polacy po bitwie, który uniemożliwiły im szybkie zajęcia stolicy Zakonu – Malborka.

Pytań, jakie stawia autor w publikacji bez liku. Do dzisiaj poszukiwane jest dokładne miejsce bitwy, trwają spory o rolę Witolda i ucieczkę bądź manewr wojsk litewskich, jak również kto był winien zbyt opieszałego uderzenia na Malbork – król Władysław Jagiełło czy polskie rycerstwo, które upojone zwycięstwem zbyt szybko uległo znużeniu. Jan Wróbel pisząc o bitwie pod Grunwaldem odniósł się także do sytuacji politycznej w Europie, stosunkach Polski i Litwy z innymi krajami chrześcijańskimi, dyplomacją polską i krzyżacką, rolą papiestwa oraz Zygmunta Luksemburskiego, z którego zdaniem musiał się liczyć zarówno Jagiełło, jak i Zakon Krzyżacki. Autor zadaje również jedno z najważniejszych pytań: Co by było, gdyby Krzyżacy pokonali wojska polsko-litewskie pod Grunwaldem? To pytanie, które jak sam Jan Wróbel pisze nie lubią historycy, jest jednak bardzo ważne z punktu widzenia naszej historii.

Na co warto także zwrócić uwagę to wiele odniesień do historii Polski i Litwy już w XIX i XX wieku. Polski historyk ukazuje nam jak historycy oraz politycy w obydwu krajach wykorzystywali do własnych celów zwycięstwo pod Grunwaldem. Komu zależało na umniejszeniu jednej czy drugiej strony, a kto próbował przemilczeć niewygodne fakty?

Publikacja Jana Wróbla „Grunwald 1410” z pewnością zaciekawi historyków oraz pasjonatów historii. Jeśli myślicie, że wiecie wszystko o Grunwaldzie to przekonacie się, że tak nie jest.

Autor: Jan Wróbel;
Tytuł: „Grunwald 1410”;
Wydawca: Wydawnictwo Znak Horyzont Kraków;
Miejsce i rok wydania: Kraków 2020;
Liczba stron: 346;
Cena: 30,59 zł,
Książkę można zakupić w Wydawnictwie Znak Horyzont