Catherine Merridale - "Lenin w Pociągu"

Czy podróż pociągiem może zmienić oblicze świata? Czy jadący w nim człowiek mógł odwrócić bieg historii świata? Tak, jeśli mówimy o Włodzimierzu Leninie, który w 1917 roku odmienił historię carskiej Rosji, a mógł również zmienić oblicze Europy, jednak na jego drodze stanęli pod Warszawą – Polacy.

Kiedy w rządzie niemieckim dojrzewał genialny pomysł, jak doprowadzić do wycofania się Rosji z wojny i zakończyć walki na froncie wschodnim, co oznaczałoby dla armii niemieckiej, ogromną ulgę i możliwość przerzucenia wojsk na front zachodni, nikt w Berlinie nie spodziewał się, że za trzy lata w 1920 roku, Armia Czerwona stworzona przez Lenina skieruje się na zachód Europy i po trupie Polski będzie o krok od wejście do Niemiec. W 1917 roku rząd niemiecki nie mógł oczywiście tego wiedzieć, ani przewidzieć. Dla ponoszącej coraz większe ciężary armii niemieckiej liczyło się tylko zakończenie wojny na Wschodzie. Dlatego też bez wahania zdecydowano się użyć Lenina, z którym wiązano ogromne nadzieje.

Przebywający w Szwajcarii Lenin, 9 kwietnia 1917 roku wszedł do pociągu na stacji w Zurychu, którym miał do pokonania prawie 3500 km. Stacją końcową był Piotrogród, gdzie przywódca rewolucji wysiadał po ośmiu dniach podróży. Od tego dnia Rosja zmieniała się na zawsze, a świat już wkrótce miał poznać czym jest „czerwona” rewolucja.

Dzięki publikacji Catherine Merridale poznajemy historię podróży Włodzimierza Lenina. Autorka sto lat po podróży Lenina, która zmieniła Rosję i Europę, ruszyła jego śladem. Odtworzyła trasę przejazdu, dotarła do miejsc, które związane są z przywódcą rewolucji październikowej, a także ludzi, wśród których nie brakuje i tych, tęskniących za wodzem i dawnymi czasami świetności Związku Radzieckiego. Trasa przejazdu Lenina biegnąca od Zurichu w Szwajcarii przez Niemcy, Szwecję i Finlandię do Piotrogrodu w carskiej Rosji obfitowała w wiele niespodziewanych wydarzeń. Już sam fakt, że Lenin wraz z towarzyszami podróżował zapieczętowanym wagonem do Rosji świadczyło o wadze jego misji w Rosji.

Na co warto zwrócić uwagę czytając książkę brytyjskiej historyk to opisy sytuacji w carskiej Rosji /można rzecz w przeddzień rewolucji/, gdzie autorka pokazuje, jak rządzący tym krajem odstawali od realiów panujących w 1917 roku. Merridal podaje nam tutaj przykłady, dzięki którym czytelnik może zrozumieć dlaczego misja Lenina powiodła się, a on sam zyskał tam ogromną popularność w upadającej carskiej Rosji. Są nimi nie tylko kwestie sporów ministrów o nabytki terytorialne dla Rosji w chwili groźby rozpadu państwa Romanowów, ale także irracjonalne podejście rządu do panującej sytuacji w państwie. Jak pisze autorka lud żądał chleba, odrzucenia rządu złożonego z obcokrajowców w drogich garniturach oraz zakończenia krwawej wojny. Zmieniająca się sytuacji w Rosji, problemy gospodarcze, wszechobecny głód, a także wojna powodowały coraz większe spustoszenie w największym kraju na świecie, który mimo swojego ogromu był kolosem na glinianych nogach.

Opisując podróż Lenina do Piotrogrodu autorka publikacji poświęciła także cały rozdział jego pobytowi w Laponii oraz chwili, kiedy przyjechał do Rosji. Merridal omówiła w nich nie tylko stosunki między Leninem a pozostałymi Bolszewikami, w tym między innymi Kamieniewem, ale także przygotowania do jego przyjazdu, powitanie na Dworcu Fińskim w Piotrogrodzie oraz stosunek Lenina do rządzących i jego programu, z którym wielu jego zwolenników nie zgadzało się.

Czytając książkę brytyjskiej historyk warto zwrócić uwagę, żeto nieustanne nawiązanie do bieżącej sytuacji politycznej w Rosji. Autorka prezentując podróż i przybycie Lenina do Rosji ukazuje nam również co się w niej działo, jak wyglądała bieżąca polityka upadającego cara i rządu, który nie potrafił wygrać wojny z Niemcami i Austro – Węgrami, ani z niej wyjść nie tracąc honoru. Ciekawostką, którą zawarło w publikacji Catherine Merridale jest omówienie losów towarzyszy podróży Lenina, a także jego współpracowników z czasów rządów rewolucyjnych, z których niewielu udało się przeżyć, głównie za sprawą następcy Włodzimierza Lenina – Józefa Stalina.

Publikacja brytyjskiej historyk z pewnością zaciekawi nie tylko historyków, ale każdego kto interesuje się dziejami Rosji, a zwłaszcza tymi po 1917 roku, kiedy upadł carat, a władzę przejęli Bolszewicy. Opowiedziana przez nią historia to losy podróży człowieka, który nie tylko zmienił bieg historii Rosji, ale również Europy i świata, o czym wówczas nikt, a zwłaszcza mający względem niego plany rząd niemiecki, nie mógł wiedzieć.

Catherine Merridale – pisarka, historyczka, członkini Akademii Brytyjskiej, specjalizuje się w historii Rosji. Jej książki, przetłumaczone na 20 języków, były wielokrotnie nagradzane. W Polsce ukazała się jej bestsellerowa „Wojna Iwana. Armia Czerwona 1939–1945”.

Autor: Catherine Merridale;
Tytuł: „Lenin w pociągu”;
Wydawca: Wydawnictwo Znak'
Miejsce i rok wydania: Kraków 2017;
Liczba stron: 368;
Cena: 34,93;
Książkę można zakupić u WYDAWCY

Szczególnie Polecam! Świetna publikacja!!!