Baranów Sandomierski – siedziba rodowa Leszczyńskich

13 maja 2023 Tomasz Sanecki

Baranów Sandomierski to jedno z najstarszych miast województwa podkarpackiego. Pierwsze wzmianki o mieście pochodzą już z 1135 roku a więc okresu panowania Bolesława Krzywoustego. Prawa miejskie nadał osadzie jednak dopiero w 1354 roku król Polski Kazimierz Wielki. Miasto znane jest dzisiaj najbardziej z pięknego zamku wzniesionego pod koniec XVI wieku w miejscu średniowiecznego, obronnego dworu rycerskiego. Zamek i jego otoczenie swój rozkwit zawdzięczały jednak zamożnemu rodowi Leszczyńskich a wspaniałą architekturę najprawdopodobniej włoskiemu architektowi i rzeźbiarzowi Santi Gucci'emu.

W rękach Leszczyńskich i Dolańskich

Leszczyńscy nabyli zamek w 1569 roku od Stanisława Górki, który sprzedał swoje dobra Rafałowi Leszczyńskiemu. To właśnie dzięki Leszczyńskim możemy podziwiać obecny kształt zamku, którego architektura wzorowana jest na zamku królewskim na Wawelu w Krakowie. Po Leszczyńskich dobra w Baranowie Sandomierskim przeszły w ręce Wiśniowieckich, Sanguszków, Lubomirskich, Małachowskich, Potockich i Krasickich, zaś w 1867 roku zamek nabył Feliks Dolański. Po nim zamek odziedziczył Stanisław Dolański, który odrestaurował zamek po pożarze w 1898 roku. Powstały wówczas witraże Józefa Mehoffera, rozkład pomieszczeń został zmieniony, zaś w narożnej komnacie na parterze urządzona została kaplica. W rękach Dolańskim dobra w Baranowie Sandomierskim pozostały do 1939 roku.