450. rocznica zawarcia Unii Lubelskiej

450 lat temu, 1 lipca 1569 roku w Lublinie zaprzysiężono unię polsko – litewską, na mocy której powstała Rzeczpospolita Obojga Narodów.

Unia Lubelska z 1569 roku, podczas które podjęto decyzję o połączenie Korony Polskiej i Wielkiego Księstwa Litewskiego w jedno państwo – Rzeczpospolitą Obojga Narodów, otworzyła nowy rozdział w dziejach naszego kraju. Połączenie obydwu tych krajów stworzyło jedno z największych, najludniejszych i najpotężniejszych państw w XVI-wiecznej Europie.

Wspólne państwo Polaków i Litwinów trwało przez ponad dwa wieki – aż do czasu, kiedy zniknęło z mapy Europy po rozbiorach w 1795 roku. Obszar Rzeczpospolitej Obojga Narodów zajmował 780 tys. km2, a zamieszkała tam ludność liczyła ponad 6 milionów mieszkańców. Efektem zawarcia unii lubelskiej było stworzenie federacji złożonej z dwóch równoprawnych członków. Oba państwa razem w wolnej elekcji wybierały jednego władcę, ujednoliciły system monetarny i prawny oraz powołały wspólny Sejm i Senat oraz prowadziły wspólną politykę obronną i zagraniczną. Zachowały jednak odrębne urzędy centralne, języki, wojsko.
.
Rzeczpospolita Obojga Narodów była ewenementem w skali europejskiej. Wielonarodowe państwo, z wieloma religiami, odrębną kulturą, zwyczajami potrafiło stworzyć jeden organizm państwowy, który dla wielu Europejczyków był ostoją pokoju i tolerancji.

Zdjęcie: "Unia Lubelska" – obraz Jana Matejki (1869), z krzyżem, będący centralną postacią obrazu, król Polski Zygmunt II August, foto: Maciej Szczepańczyk, źr. Muzeum w Lublinie/Wikipedia Commons.